[Opisy gatunków] [Strona główna programu] [Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]


Rozmiar: 3880 bajtówCorallorhiza trifida Chatel. - Żłobik koralowy
Rodzina: Orchidaceae - Storczykowate
Synonimy: Corallorhiza innata R.Br.; Ophrys corallorhiza L.
Niem.: Dreispaltige Korallenwurz

Morfologia: Roślina bezzieleniowa, saprofityczna, pozbawiona liści i korzeni. Kłącze koralokształtne, rozgałęzione o długości 3-6 cm. Łodyga prosta, delikatna, naga, w dolnej części brązowa, w górnej zielona , długości 8-30 cm. Liście zredukowane, w postaci 2-4 łuskowatych, skórzastych ostrych łusek. Kwiatostan dochodzący do 5 cm, składa się z 3-12 zielonkawożółtych lub jasnożółtych kwiatów, z działkami o brunatnoczerwonym zabarwieniu. Kwiaty na krótkich szypułkach, różnej wielkości, skręcone o 180 stopni, z niewyraźna ostrogą u nasady. Warżka podłużnie jajowata, biała lub czerwonoplamista, z 3 ząbkowanymi łatkami bocznymi. Owocem jest wielonasienna torebka, beczułkowato rozdęta, zwisająca na wyraźnej szypułce.

Biologia: Żbłobik koralowy kwitnie od maja do połowy lipca. W zapyleniu uczestniczą owady - muchy (Syrphus sp.). Budowa kwiatu u tego gatunku umożliwia samozapylenie.
W zależności od położenia stanowiska nad poziom morza, kwitnie co kilka, a nawet co kilkadziesiąt lat.

Ekologia: Rośnie w cienistych, wilgotnych lasach bukowych oraz w lasach olszowych. Spotykany na torfowiskach, w borach sosnowych i w świerczynach. Preferuje siedliska półcieniste i cieniste, umiarkowanie żyzne, rośnie na glebach świeżych lub średnio wilgotnych, umiarkowanie żyznych. Charakteryzuje się szeroką skalą tolerancji odczynu podłoża.

Rozmieszczenie: Gatunek o zasięgu okołobiegunowym. Występuje w Europie i Azji Mniejszej, od strefy arktycznej do przyśródziemnomorskiej. Północna granica zasięgu przebiega przez Islandię, północną Skandynawię i Syberię. Południowa granica zasięgu przebiega przez Pireneje, Apeniny, północną Grecję i Turcję, Kaukaz i północne Chiny do Ameryki Północnej.
Rodzaj Żłobik (Corallorhiza) reprezentowany jest na świecie przez 15 gatunków. W Europie i w Polsce występuje tylko 1 gatunek.
W Polsce występuje rzadko i w rozproszeniu na niżu, częściej w górach, gdzie spotykany jest w górnoreglowych borach świerkowych.
Na terenie RDLP Zielona Góra notowany rzadko, w lasach w dolinie Odry w rejonie Krosna Odrzańskiego.

Uwagi: Podlega ścisłej ochronie gatunkowej.

(c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk, ryciny Kinga Gawrońska i Krzysztof Ziarnek.