22/2/2010 0 Comments Walory przyrodnicze Gminy Wiślica.Gmina Wiślica znana jest nie tylko z wspaniałych zabytków, posiada również świetne warunki ekologiczne, albowiem w promieniu 65 km nie ma uciążliwego przemysłu, a 97,8% gminy jest położone na terenie Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego i jego otulinie, na terenach bogatych w chronione formy przyrody, a w europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 teren doliny Nidy został zaliczony do obszarów szczególnie cennych przyrodniczo. Nadnidziański Park Krajobrazowy, obejmuje dolinę rzeki Nidy od okolic Motkowic aż po jej ujście do Wisły w okolicy Nowego Korczyna. Nida jest osią tego parku, płynie meandrując rozległą doliną, tworząc liczne starorzecza, rozlewiska i oczka wodne, które stanowią miejsce bytowania ptaków wodno-błotnych i wielu gatunków ryb słodkowodnych. Głównym walorem parku, prócz Nidy , są siedliska roślinności kserotermicznej obfitujące w zagrożone, rzadkie i chronione gatunki zarówno roślin jak i zwierząt. Osobliwością w skali kraju są także wykształcone w sposób klasyczny formy krasu powierzchniowego i podziemnego, rozwinięte w skałach gipsowych: studnie krasowe, mosty skalne, ponory, wywierzyska, jaskinie, schroniska, leje krasowe i inne. Obszar parku obfituje w cenne zabytki architektury szczególnie w Wiślicy, Pińczowie, Nowym Korczynie i Busku Zdroju. Na terenie gminy planowane jest utworzenie 3 rezerwatów przyrody: · Jurków – Wiślica o powierzchni 130 ha, · Gorysławice o powierzchni 13 ha · Szczytniki o powierzchni 300 ha Obszar gminy należy do najciekawszych pod względem przyrodniczym w Zespole Parków Krajobrazowych Ponidzia. Na szczególne walory przyrodnicze składa się wiele czynników, a przede wszystkim specyficzna budowa geologiczna determinująca szatę roślinną i faunę. W budowie geologicznej najważniejszą rolę występujące w podłożu gipsy i związane z nimi zjawiska krasowe. Najcenniejszymi formami krasowymi, budzącymi żywe zainteresowanie geologów, także turystów, są jaskinie i kopuły gipsowe. jaskiń i schronisk oraz 2 kopuły gipsowe położone w obrębie grodziska w Wiślicy. Najwięcej jaskiń jest w miejscowości Skorocice ( 19 jaskiń). W obrębie rezerwatu przyrody „Skorocice” znajduje się najdłuższa jaskinia gipsowa w Polsce- stanowi ona przykład podziemnego korytarza rzecznego. Największe skupiska ciepłolubnej flory i fauny Ponidzia zostały objęte w 4 rezerwatach przyrody: Góry Wschodnie, Przęślin, Skotniki Górne i Skorocice. Rezerwat "Góry Wschodnie" - Rezerwat ten jest położony w gminie Wiślica, w miejscowości Chotel Czerwony. Rezerwat ten został utworzony w 1959r. w celu zachowania naturalnych stanowisk roślinności stepowej. Jest to rezerwat typu florystycznego (stepowego) o powierzchni 1,78 ha. Rezerwat obejmuje fragment wypłaszczenia części wierzchołkowej oraz dosyć strome płd. - zach. Stoki wzniesienia leżącego na południowy wschód od wsi Chotel Czerwony. Wzgórze to jest zbudowane z wielokrystalicznych gipsów trzeciorzędowych, które były tutaj wcześniej eksploatowane. Pozostałością po eksploatacji jest zapadlisko znajdujące się w części wierzchołkowej o długości ok. 250 m i głębokości do 4 m. W północno-wschodniej ścianie można obserwować warstwę palisadowo ustawionych wielokrystalicznych gipsów szklicowych, a u jej podnóża niewielkie zagłębienie z okresowo stagnującą wodą. Największą jednak wartością rezerwatu jest bogactwo florystyczne. Występuje tutaj około 150 gatunków ciepłolubnych muraw o charakterze stepowym. Wśród roślin tu występujących dwa gatunki są na "czerwonej liście", a pięć gatunków jest objęte ochroną prawną. Całkowitej ochronie podlegają: miłek wiosenny, ostrołódka kosmata, ostnica włosowata o ożota zwyczajna, a częściowo chroniona jest kruszyna pospolita. W rezerwacie można również spotkać rośliny kserotermiczne takie jak: mikołajek płaskolistny, chaber driakiewnik, macierzanki: nagolistną, austraicką i pannońską oraz dzwonka brzoskwiniolistnego. Występuje na tym terenie również stulisz miotłowy - gatunek charakterystyczny tylko dla terenów Ponidzia, nie występuje w innych rejonach Polski. W rezerwacie występują siedliska wilgotne (w sąsiedztwie obniżenia pod ścianą gipsową), co pozwoliło na rozwój roślinności o charakterze higrofilnym. Z roślin tych rosną tutaj: turzyca sina, przytulia błotna, śmiałek darniowy, dzięgiel leśny i sit rozpierzchły. Rezerwat "Przęślin" - Rezerwat ten jest położony na terenie gminy Wiślica, w miejscowości Chotel Czerwony. Rezerwat ten został utworzony w 1960r. w celu zachowania naturalnego stanowiska roślinności stepowej oraz odsłonięć gipsów wielokrystalicznych. Rezerwat obejmuje teren niewielkiego wzgórza na wschód od miejscowości Chotel Czerwony i tworzy tym samym charakterystyczny element krajobrazu. Wzniesienie to jest zbudowane w dolnej części z margli kredowych, w górnej z gipsów mioceńskich. W południowej i zachodniej części wzniesienia, odsłonięcia grubokrystalicznych gipsów, a przede wszystkim kryształy gipsu tworzą tu zrosty tzw. "jaskółcze ogony" dochodzące do 2,5 m wysokości. Właśnie w tym rezerwacie są największe znane kryształy gipsu na świecie. Mają one silny połysk, a niektóre są prześwitujące, dlatego noszą nazwę "szklicy". W pojedynczych tabliczkach gipsu barwa zmienia się od beżowej do szarej i miodowoszarej. Te giganty tworzą często formy palmowe. Typowymi roślinnymi zbiorowiskami ciepłolubnych muraw są zbiorowiska stepu ostnicowego, kwietnego i stepu łąkowego. W składzie florystycznym spotykamy wiele chronionych i zagrożonych gatunków roślin. Całkowitej ochronie prawnej podlegają: len włochaty, miłek wiosenny, zawilec wielkokwiatowy, wężymord stepowy i ostnica włosowata. Niezwykle rzadką w Polsce rośliną występującą w tym rezerwacie jest gęsiówka uszkowata. Jeśli chodzi o faunę to największą osobliwością jest obecność unikatowego w skali świata ryjkowca. Gatunek ten ma jedno stanowisko występowania w Polsce, właśnie w tym rezerwacie i jest charakterystycznym elementem tutejszej fauny. Rezerwat "Skorocice" - Jest on położony na terenie gminy Wiślica, w północnej części wioski Skorocice. Obejmuje 7,7 ha wąwozu, na którego dnie płynie potok podmywający gipsowe skały, często niknący w jaskiniach. Długość jaskiń wynosi tu 280 m. W swej środkowej części wąwóz jest przecięty przez rygiel skalny, którym biegnie droga. Wąwóz ten posiada około 850 m długości i średnio 80 m szerokości. Dolina posiada tu bogatą i żywą rzeźbę, która powstała w wyniku nieustannych procesów krasowych zachodzących w skałach gipsowych. Rzeźba ta przyjmuje najciekawsze formy w środkowej części wąwozy. Są to liczne wychodnie gipsu w formie ścian o wysokości 8-13 m, ambony, grzędy, zapadliska krasowe, jaskinie, wertepy, ponory i lejki krasowe. Osobliwością są również licznie rosnące zbiorowiska roślinne. Zaliczamy do nich: sierpik różnolistny, jaskier iliryjski, gęsiówkę uszkowatą, stulisz miotłowy oraz rezedę małą. Jeśli chodzi o florę rezerwatu to niewątpliwie największa jego osobliwością jest ryjkowiec, dla którego "Skorocice" są jednym z dwóch miejsc występowania w Polsce. Rezerwat "Skotniki Górne" - Rezerwat ten jest położony na pograniczu dwóch gmin: Wiślica i Pińczów. Jego powierzchnia to 1,90 ha, a utworzony został w 1962 roku w celu zachowania naturalnych stanowisk roślinności stepowej. Położony jest wśród pól użytkowych i obejmuje szczytową część oraz południowo-zachodnie zbocze niewielkiego wzniesienia. Podnóże wzgórza tworzą margle kredowe, natomiast w części wierzchołkowej odsłaniają się gipsy szklicowe. Rezerwat porastają głównie murawy kserotermiczne o charakterze stepowym. Występuje tu około 137 gatunków kserotermicznych roślin naczyniowych. Z roślin zagrożonych w kraju występuje na tym terenie: sesleria błotna, stulisz miotłowy oraz chaber pannoński. Florystycznym walorem rezerwatu jest przede wszystkim występowanie 34 gatunków porostów, z których kilka znajduje się na liście zagrożonych wyginięciem. Na uwagę zasługuje użytek ekologiczny "Szczerbaków" obejmujący fragment niewielkiego wzniesienia z roślinnością słonolubną koncentrującą się wokół siarczano -słonego źródła wypływającego na jego szczycie.
Najbardziej charakterystycznym elementem przyrodniczym doliny jest dolina rzeki Nidy. Obejmuje szeroką, płaską i miejscami zabagnioną powierzchnię o szerokości około 2 km. W dnie doliny występują fragmenty starorzeczy oraz wznoszące się ponad jej dno pagóry gipsowe. Dnem doliny leniwie toczy swe wody rzeka Nida tworząc niezwykłe malownicze meandry, zwłaszcza w okolicach: Jurkowa, Szczytnik i Ostrowa. Arykuł za: www.ug.wislica.pl
0 Comments
Your comment will be posted after it is approved.
Leave a Reply. |