Licznik jest układem sekwencyjnym zbudowanym z przerzutników służacy do zliczania impulsów i zapamiętywania liczby zliczonych impulsów.
W licznikach asynchronicznych przerzutniki połaczone sa szeregowo tzn. wejscie zegarowe następnego podłaczone jest pod wyjscie poprzedniego, a impulsy zliczane podawane sa tylko na wejscie pierwszego przerzutnika.
Ze względu na kierunek zliczania liczniki dzielimy na:
- liczace do przodu
- liczace do tyłu
- rewersyjne (albo do przodu albo do tyłu)
Ze względu na pojemnosć liczniki dzielimy na:
- liczniki o pełnej pojemnosci modulo 2 do n gdzie n jest iloscia przerzutników urzytych do budowy licznika.
- liczniki o niepełnej pojemnosci modulo m gdzie 2 do n < m <2 do n+1
Szczegulnum przypadkiem licznika o niepełnej pojemnosci jest licznik dziesiętny (dekadowy).
Licznik asynchroniczny liczacy do przodu o pełnej pojemnosci modulo 8:
Licznik asynchroniczny o niepełnej pojemnosci:
Licznik o niepełnej pojemnosci projektuje się wykorzystujac wejscia asynchroniczne przerzutników R lub S. Przy wykorzystywaniu wejscia R projektowana pojwmnosć dekodujemy na "0" (jesli wejscie R reaguje na "0") lub na "1" (jesli wejscie r reaguje na "1") i wprowadzamy na zwarte wejscia zerujace wszystkich przerzutników.
Licznik asynchroniczny modulo 8 liczacy do tyłu:
Licznik UCY 7490 składa się z dwóch częsci: licznika modulo 2 z wejsciem A i wyjsciem QA oraz licznika modulo 5 z wejsciem B i wyjsciami QB, QC, QD. Aby uzyskać licznik dziesiętny należy połaczyć je szeregowo tzn. wyjscie QA zewrzeć z wejsciem B a impulsy wejsciowe podawać na wejscie A. Do zerowania licznika służa dwa wejscia R9(1) i R9(2) podłaczone do wewnętrznej bramki NAND (stan aktywny "1"). Wejscia R9(1) i R9(2) służa do ustawienia licznika w stan wejsciowy (9). Jesli z tych wejsć nie kożystamy należy ustawić je w stan nieaktywny.
Jest to pełny czterobitowy licznik modulo 16 złożony z dwóch liczników: modulo 2 i modulo 8.
Wady liczników asynchronicznych:
1. Częstotliwosć pracy ograniczona zsumowaniem czasu propagacji poszczególnych przerzutników.
2. Na wyjsciach licznika moga pojawić się błędne stany, które spowoduja błędy w działaniu ukłwdów sekwencyjnych współpracujacych z licznikiem np: przejscie ze stanu 7 do 8 odbywa się przez stany posrednie 6,4,0.
3. W licznikach o niepełnej pojemnosci powstaja krótkie impulsy, które również moga spowodować błędy.
UCY 74192 - licznik dziesiętny
UCY 74193 - licznik czterobitowy (modulo 16)
C+ - wejscie impulsów przy liczeniu do przodu
C - wejscie impulsów przy liczeniu do tyłu
Na wejsciu niewykorzystanym musi być podana "1"
R - wejscie zerujace ("1" zeruje)
D,C,B,A - równoległe wyjscia informacyjne, w stan których asynchronicznie wpisywany jest do licznika po podaniu impulsu wpisujacego.
L - wejscie zapisujace (impuls ujemny "0" powoduje wpisanie stanu wejsć D,C,B,A do licznika)
QA, QB, QC, QD - wyjscia licznika
P+ - wyjscie przeniesienia (wystapi na nim impuls ujemny w momencie przepełnienia licznika przy liczeniu do przodu).
P- - wyjscie pożyczki tzn. na nim pojawi się impuls ujemny w momencie przepełnienia licznika przy liczeniu do tyłu.