Epoka prehistoryczna – epoka kamienia, paleolitu, mezolitu, neolitu, miedzi, brązu i żelaza) od ok.2 mln lat p.n.e. do ok. 1200 p.n.e. (do starożytności). Sztukę (malarstwo naskalne) pierwszych ludzi, którzy zamieszkiwali jaskinie odkryto we Francji (Lascaux) i Hiszpanii (Altamira). Badania pokazują, że kobiety mogły być autorkami większości malowideł naskalnych przedstawiających polowania na zwierzynę.
Malowidło naskalne Wenus z Willendorfu Budowla z epoki brązu
Sztuka sumeryjska. Sumerowie – ludzie zamieszkujący Mezopotamię od IV tysiąclecia p.n.e.do końca 3000 p.n.e. W malarstwie charakterystyczną cechą było ukazywanie postaci za pomocą umownych środków wyrażających najistotniejsze cechy, dlatego wizerunki były schematyczne i podobne. Funkcje sztuki sumeryjskiej. Kultowa (sakralna – obecna podczas rytuałów, łącząca świat żywych, umarłych i bogów). Pragmatyczna (używana w życiu codziennym). Memorialna (dzieła, których zadaniem było przypominanie potomnym o przodkach).
Alabastrowa figurka Sztandar z Ur strona wojenna i pokojowa Fragment sztandaru z Ur
Sztuka egipska – obejmuje okres od IV tysiąclecia p.n.e. do IV wieku n.e. Całą epokę cechowała jedność artystycznych form.
W dzisiejszych czasach jest źródłem do poznania historii Egiptu.
Wielki Sfinks Sztuka starożytnego Egiptu
Maska Tutenchamona Nefertiti Malowidło z grobowca w Deir -el-Medina
Sztuka kreteńska (minojska - od imienia Minosa), powstała ok 3000 p.n.e. na Krecie. Dzieli sięna 3 okresy do 1100 p.n.e. Powstają pałace (w Knossos), komnaty, tarasy. Malarstwo wiąże się z dekoracją ścian i podłóg w pałacach. Cechuje go dążenie do w miarę wiernego naśladowania kretai odtwarzania natury, życia dworu, uroczystości świeckich i religijnych, często na tle pejzażu.
Pałac w Knossos Apollo z jaszczurką Posążek bogini z Knossos
Książę wśród lilii Knossos sala tronowa Amfora z Biegaczami
Sztuka mykeńska (miasto Mykeny) – 1600 p.n.e. - 1100 p.n.e. Malarstwo wzorowane na artystach minojskich: sceny obrazujące życie dworu, ceremonii kultowych, freski – sceny myśliwskie i wojenne.
Brama Lwic w Mykenach Wejście do skarbca Atreusza Kobieta w procesji
Złota maska z Myken Złoty kolczyk z Myken Malarstwo wazowe
Sztuka grecka od 1200 p.n.e. do ok. I wieku p.n.e. Dzieli się na 3 okresy:
a) archaiczny, b) klasyczny, c) hellenistyczny.
Kora nadąsana Kurosy Posąg Doryforosa Afrodyta Grupa Laookoona
Malarstwo okresu archaicznego związane jest z ceramiką (czarnofigurowe i czerwonofigurowe). Najczęściej spotykane tematy to sceny z życia bogów i ludzi. Postacie ludzkie ukazywane były coraz częściej, dbano o detale. Wczesnoklasyczny okres to wzbogacenie palety barw, zastosowanie wieloplanowości w komponowaniu scen. Tematyka malarstwa wzbogacona o rodzajowe przedstawienia wątków mitologicznych, martwej natury i erotyki. Sceny i postacie przedstawiane były realistycznie. Późnoklasyczny okres - szczytowy rozwój malarstwa. Połączono technikę czerwonofigurową z barwną polichromią. Charakterystyczną cechą było dążenie do przepychu.W malarstwie okresu hellenistycznego popularne były tematy historyczne, rodzajowe dotyczące życia codziennego, mitologii oraz pejzaże i martwa natura. Rozwijało się malarstwo ścienne i sztalugowe.
Akropol Ruiny świątyni Artemidy w Efezie Sztuka grecka
Malarstwo rzymskie od II wieku p.n.e. do 80 p.n.e. było znane jako dekoracja wnętrz budynków publicznych, domów warsztatów pracy. Bardzo dużą popularnością cieszyła się technika mozaikowa. Przedstawiano sceny mitologiczne, krajobrazy, sceny z ludźmi w bujnej zieleni, martwą naturę, egzotyczne zwierzęta oraz architekturę. Artyści stosowali perspektywę i światłocień.
Rzym Forum Romanum Luk Konstantyna Wielkiego Posąg Marka Aureliusza
Wilczyca Kapitolińska Portret rzymski Rzymska rzeźba portretowa
Style w architekturze.
Dorycki, joński, koryncki Skarbiec Ateńczyków - dorycki styl Efez Artemizjon - joński styl
Notatka Helena Król. Fot. Stanisław Król
