Szukam często w sieci informacji ,artykułów na tematy akwarystyczne które mnie interesują. I
przeważnie nie znajduję…Co ma więc zrobić zdesperowany akwarysta szukający wiedzy? Musi napisać ją sobie sam..I tak powstała AT 🙂 Dziś jak w temacie,kolejna odsłona ciekawych niezbyt pospolitych w akwarystyce zwierzątek ,których hodowla mieści się jak najbardziej w granicach oszczędnej niskobudżetowej biotopowej akwarystyki,jaką propaguję.

Małże,podobnie jak ślimaki są mięczakami. Jeśli wydaje się Wam ,że ślimaki poruszają się powoli ,tak życie małży cechuje zdecydowanie jeszcze mniejsza dynamika. Przyjrzymy się gatunkom krajowym i egzotycznym,z rozważeniem za i przeciw,zachowania w akwarium oraz omówimy warunki potrzebne do szczęścia tym zwierzakom.

Akwarium
Dla  mniejszych gatunków egzotycznych zbiornik nie musi być duży,nawet dla grupki 5-7 osobników wystarczy akwarium 15-25 litrów. Rośliny mogą być,małże z rodzaju Corbicula i racicznice nie uszkodzą ich. Nie zjadają,mogą najwyżej przypadkiem wykopać. Pomimo ,że to dość odporne stworzenia woda powinna być dobrze natleniona. Oświetlenie nie istotne,dobieramy do roślin. Podłoże-dla małży najlepszy będzie piasek,kolor i granulacja nie istotne bo potrafią zakopać się także w grubym żwirze. Jednak w piachu czują się najlepiej.  Temperatura ,dla większości egzotycznych gatunków 15-30,ale słyszałem jakoby przejściowo znosiły wychłodzenie poniżej 10. Dla gatunków krajowych zakres jeszcze większy.

Zachowanie,pożywienie.

Życie małży cechuje mała aktywność,albo po prostu aktywność,która nie rzuca się w oczy.Bo raczej nie przykuwa uwagi lekkie rozwarcie muszli i wsysanie wody,czego już nie widać. Zobaczymy za to czasami jak wyciągają ”język” by się wkopać lub próby przemieszczania się. Małże doskonale filtrują wodę z drobin,w ten sposób żerują. Dlatego pamiętajmy ,że przy dobrej filtracji mogą głodować. Dokarmiać można pokarmem pyłowym dla młodych krewetek,pokarmami mikro,zmielonymi na pył płatkami. Wszystko to robimy w pobliżu ich muszli tak by miały od razu dostęp. Mimo ”prostej” budowy jakoś tam wyczuwają pokarm i otwierają się wtedy. Kupując w sklepie zwracajcie uwagę,jeśli małż jest otwarty i się nie zamyka znaczy ,że jest martwy. Zawsze wybieraj te o zaciśniętej muszli.
Większe gatunki krajowe natomiast częsciej kopią i przemieszczają się,przez co mogą robić nieco demolkę w akwarium.

Towarzystwo.

Ważne : Nie powinno się ich trzymać ze ślimakami Krwawa Helena. Dla heleny nie stanowi problemu upolowanie małego małża,natomiast jeżeli ten się w porę zorientuje może się zamknąć i uszkodzić Helence trąbkę. Sprawdzą się natomiast wszelkie drobne gatunki pływające w toni ,oraz karłowate krewetki,do których  dotyku małże z czasem się przyzwyczajają. Unikamy ryb dennych.

Rozmnażanie.

Małże w większości są obojnakami co oznacza ,że mogą się same zapładniać. Larwy polskich gatunków takich jak szczeżuja czy skójka pasożytują na rybach, taki mają cykl rozwoju dlatego powinno się unikać hodowania ich z  rybami, osłabione larwami pasożytującymi na skrzelach mogą chorować lub paść.

Ciekawostki.

Są to zwierzęta długowieczne. Niektóre gatunki mogą żyć nawet 100-120 lat! Na ile to prawda nie wiem. Można za to próbować określić ich wiek ,na muszli zobaczyć możecie takie wstęgi-coś jak słoje na pniu drzewa. Co roku małży przybywa jedna taka warstwa i na tej podstawie można próbować określić liczbę lat.

______________________________________________________________________

Pora na gatunki.

Małża żółta -Yellow clam. (Corbicula javanicus)

Chyba najbardziej godny polecenia małż do akwarium.  Mało kopie,a jego larwy nie pasożytują na rybach,rozwijają się w osobniku macierzystym po czym opuszczają go jako klony-miniaturki. Piękny żółty kolor,gatunek żyje 8-10 lat,rozmnoży się już z 1 sztuki. Kosztują 5-10zł . Dorasta do 2cm.

________________________________________________________________________

Szczeżuja pospolita.

Znajdziemy w czystych jeziorach ,czasem stawach lub rzekach. Gatunek nie jest chroniony ,ale nie nadaje się do akwariów roślinnych jak ten powyżej.  Chyba nie ma o czym za bardzo się rozpisywać na ich temat .

__________________________________________________________________________

Szczeżuja wielka.

Ręce precz. Gatunek ściśle chroniony.

_________________________________________________________________________

”Skójka”

Kilka gatunków- Malarska ,która  Żyje 10 do 15 lat. Występuje na terenie całej Europy w rzekach i jeziorach. Nazwa małża pochodzi od powszechnego już w starożytności zastosowania jego muszli przez malarzy do przechowywania i ucierania farb.

– Perłorodna -Gatunek uznany za wymarły w Polsce … Gdyby ktoś jednak ją znalazł ,to podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Gatunek jako wrażliwy na zanieczyszczenia znacznie szybciej doświadczył losu raka szlachetnego,którego niebawem czeka to samo.  Inna nazwa to Perłoródka rzeczna.  Preferuje temperatury nie przekraczające 13-14 stopni. I to jest ten gatunek który rzekomo dożywa ponad 100 lat. Prawdziwa perła,nie ma co. Ponieważ Małże tego gatunku wytwarzają perły słodkowodne, które wykorzystywane były do wyrobu wartościowej biżuterii. Perły te cechuje charakterystyczny różowy połysk. Muszla z grubą warstwą perłową wykorzystywana była do produkcji guzików. Perły występują w 1 na 2700 osobników.

– Skójka zaostrzona  Nie objęta ochroną. Można łapać.

Skójka gruboskorupowa.

Występuje  na dnie dużych potoków, strumieni i rzek charakteryzujących się czystą wodą. Jest gatunkiem wrażliwym na zanieczyszczenia. Preferuje koryto naturalnie ukształtowane przez rzekę, bez oznak regulacji oraz dno o drobniejszej granulacji, piaszczyste lub piaszczysto-żwirowe. Znaleźć ją można tam, gdzie nurt zwalnia, przeważnie blisko brzegu. Rzeki, w których znajdują się stanowiska skójki zalicza się do krainy lipienia i brzany. Istotne dla skójki jest występowanie gatunków ryb, na których przechodzi przeobrażenie jej larwa, czyli klenia, wzdręgi, okonia, strzebli potokowej czy głowacza białopłetwego. Więcej przeczytasz tutaj  http://www.iop.krakow.pl/karpaty/Skojka_gruboskorupowa,51,2,gatunek.html

___________________________________________________________________

Racicznica  zmienna (Dreissena polymorpha)

Wytwarza substancję zwaną bisiorem ,dzięki której przytwierdza się do kamieni,korzeni,elementów zbudowanych przez cżłowieka,statków,pomostów.  Prowadzi zatem osiadły tryb życia w przeciwieństwie do innych małż,zatem jak najbardziej polecić ją można do akwariów roślinnych i każdych innych gdzie nie narobi szkód,a przyczyni się do poprawy jakości wody. Są  wrażliwe na zbyt duże zanieczyszczenie zbiornika, są więc bioindykatorami środowiska. Wykazują natomiast dużą tolerancję na zasolenie wód.  Teraz info z wiki:”

Racicznica zmienna pochodzi ze strefy Morza Kaspijskiego i Morza Czarnego. W XIX wieku trafiła do Europy poprzez żeglugę rzeczną, a w latach 80. XX wieku dotarła do Ameryki Północnej. Obecnie znajduje się w fazie ekspansji i kolonizuje wody słodkie w Europie, Azji i Ameryce Północnej, powodując jednocześnie ogromne straty ekonomiczne. Niszczy infrastrukturę zbiorników wodnych, statków, silników, turbin, itp. Zakłada kolonie w rurach i wodociągach stanowiąc zagrożenie dla zaopatrzenia w wodę terenów rolniczych, przemysłowych i urbanizacyjnych.

Poza strefą pochodzenia racicznica zmienna jest uznawana za gatunek inwazyjny. Powoduje wielkie szkody w ekosystemie Ameryki Północnej (zwłaszcza w systemie Wielkich Jezior), poprzez wypieranie i eliminowanie lokalnych zagrożonych gatunków, co oznacza zubożenie naturalnej fauny. W europejskich ekosystemach nie jest jednak tak szkodliwa. Wiązać się to może z faktem występowania racicznicy w Europie przed epoką lodowcową. Dzięki temu małż ten nie jest całkiem obcy naszej faunie.

Podstawą szkód wyrządzanych przez racicznicę zmienną jest jej szybka proliferacja. Ma zwykle dwa cykle rozrodcze w roku: wiosną i jesienią. Obecność jednego dorosłego przedstawiciela w górze rzeki oznacza wprowadzenie do koryta ok. miliona larw, jest to ewidentny przykład strategii reprodukcyjnej. Destruktywny jest także sam system budowania kolonii, w której jedne osobniki rosną bezpośrednio na drugich, przez co szybko nanoszą muł, zapychają i niszczą rury, pompy, zbiorniki, filtry itp. Niezwykła jest odporność tego mięczaka na temperaturę i zasolenie wody oraz na obecność w niej chloru – co oznacza, że wszelkie próby wyeliminowania go z ekosystemu otwartego poniosą za sobą eliminację znakomitej większości innych jego mieszkańców. Wśród naturalnych wrogów racicznicy zmiennej należy wymienić piżmaka, który często uzupełnia swą dietę tymi mięczakami w okresie zimowym, gdy brakuje odpowiedniej ilości pokarmu roślinnego.

Znany jest pożyteczny efekt obecności racicznicy zmiennej jako organizmu oczyszczającego zbiorniki wodne, popularny zwłaszcza w Europie Północnej. Wielkie kolonie tego mięczaka o dużej zdolności do filtrowania znacząco obniżają mętność wody. Ten pożyteczny efekt od dawna budzi kontrowersje, jako że nie przestaje być alteracją w ekosystemie wywołaną przez gatunek-najeźdźcę. ”

Tyle z przeglądu gatunków. Zawsze na końcu staram się rozważyć za i przeciw,a więc pewnie niektórzy już się zorientowali o co biega. Tak,małże są znacznie mniejszymi rozrabiakami niż raki,przy tym nie polują na ryby i poza kopiącymi szczeżujami nie robią szkód w akwarium . Okazyjnie w sklepach spotkacie także inne ich gatunki ,które jednak nie są mi znane. Przyczyniają się do krystalizacji i poprawy jakości wody w akwarium ,nie zjadają roślin ,czyli są pożyteczniejsze w akwariowym ekosystemie.Od siebie na początek polecę 2 gatunki ; Racicznicę i egzotyczną żółtą.