Gniewosz plamisty
Królestwo
Gromada
Podtyp
Klasa
Rząd
Podrząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Coronella austriaca
Wielkość populacji
Unknown
Długość życia
30 years
Długość
60-75
23.6-29.5
cminch
cm inch 

Gniewosz plamisty, miedzianka (Coronella austriaca) – gatunek niejadowitego węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Jest powszechnie spotykany w wielu miejscach Europy i zachodniej Azji. Nieszkodliwy dla ludzi, choć często mylony ze żmiją zygzakowatą. W Polsce znajduje się pod ochroną.

Wygląd

Są to węże o drobnej budowie, których długość ciała dorosłych osobników waha się od 60 do 75 cm, samica osiąga nawet 90 cm. Ogon stanowi od około 12 do 25 procent długości ciała. Zwęża się równomiernie i jest mniej lub bardziej zaostrzony. Masa ciała dorosłych osobników wynosi od około 50 do 60 gramów. Rzadko spotyka się węże ważące 100 gramów i więcej. Barwa ciała rdzawobrązowa lub brązowa, a u samic szara lub gliniastoszara. Na głowie oraz częściowo na karku widnieje plama w kształcie serca lub podkowy w kolorze ciemnobrązowym, po bokach od nozdrzy przebiega ciemnobrązowy pasek, który przechodzi następnie w przedłużający się przedni odcinek ciała. Na grzbiecie wzdłuż środkowej linii występują 2 lub 4 rzędy plam. Ułożone są na przemian wzdłuż lub wszerz, czasami u niektórych osobników połączone są ze sobą przypominając zygzak żmii zygzakowatej. Od żmii odróżnia go okrągła źrenica oka, łagodnie zaokrąglony pysk, oraz głowa słabo odgraniczona od reszty ciała.

Dystrybucja

Geografia

Występuje w miejscach suchych i silnie nasłonecznionych, na terenach kamienistych, w zaroślach i trawach. Jest rzadkim gatunkiem, unika lasów, spotykany na terenie prawie całej Europy (z wyłączeniem Irlandii, większości Półwyspu Skandynawskiego oraz części Anglii i Hiszpanii). W Azji swym zasięgiem dociera do Kazachstanu. W partiach górskich spotykany do wysokości 2200 m n.p.m., najczęściej jednak do 1000 m. W Polsce można go zaobserwować głównie na południu kraju, są to przede wszystkim obszary leżące w województwach: świętokrzyskim, małopolskim i podkarpackim. Znacznie rzadziej występuje na Pomorzu Zachodnim, gdzie mniej liczne są stanowiska, które mógłby zasiedlać. Jego obecność notowano m.in. z rejonu Szczecina.

Pokaż więcej

Zasiedla szerokie spektrum biotopów otwartych, suchych i mocno nasłonecznionych do półotwartych. Preferuje mozaiki różnych typów środowisk, w tym obecność skał, murów i martwych drzew służących do wygrzewania i ukrycia. Zasiedla środowiska antropogeniczne: ruiny domostw, opustoszałe zabudowania, kamieniołomy, hałdy, torowiska, drogi.

Pokaż mniej
Gniewosz plamisty Mapa siedliska

Strefy klimatyczne

Gniewosz plamisty Mapa siedliska
Gniewosz plamisty
Attribution-ShareAlike License

Nawyki i styl życia

Zachowanie sezonowe

Dieta i odżywianie

Populacja

Zagrożenia ludnościowe

Największe zagrożenie dla lokalnych populacji stanowi zanik i degradacja siedlisk, głównie na skutek działalności gospodarczej człowieka, jak i częste zabijanie przez ludzi. Wypalanie traw zabija gniewosze i niszczy ich siedliska. Gniewosze są pokarmem tchórzy, gronostajów, kun, lisów, ptaków, są odnotowywane jako ofiary kotów domowych. Zagrożeniem dla występowania gniewosza jest także zarastanie łąk przez las.

Bibliografia

1. Gniewosz plamisty artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Gniewosz_plamisty
2. Gniewosz plamisty Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/157284/748852

Więcej fascynujących zwierząt do poznania