Wnętrze w stylu rustykalnym to takie, gdzie chce się zmienić eleganckie buty na wygodne kapcie, zaparzyć sobie herbatę z cytryną oraz miodem i zapaść się w otulającą kapę ułożoną na idealnie miękkiej kanapie. Wokół unosi się zapach drewna i świeżej szarlotki. Jest jak w starych dobrych czasach.
Wyruszmy wspólnie w podróż po zapachach, kolorach i dźwiękach trzaskającego w kominku drewna. Z naszego przewodnika dowiecie się, co to jest styl rustykalny i co go charakteryzuje, jak urządzić pomieszczenia o różnych funkcjach w takim stylu, jakie materiały i dodatki wybrać, a także na co uważać przy projektowaniu domu w stylu rustykalnym.
Historia stylu rustykalnego
Źródeł rustykalnego designu należy poszukiwać w idealizacji dziewiętnastowiecznego stylu życia na amerykańskiej prowincji. Dodajmy do tego zachwyt nad stereotypowo idealną naturą i prostym życiem. Styl ten był popularny w Niemczech, Szwajcarii i Austrii. Do gustu przypadł również w wiktoriańskiej Anglii i oczywiście w Stanach Zjednoczonych, gdzie zadomowił się na przełomie XIX i XX w. i króluje do dziś.
Nazwa pochodzi od angielskiego słowa „rustical”, oznaczającego „wiejski”. Jeśli głębiej poszukamy w słownikach, znajdziemy źródłosłów w łacinie. Tam „rusticus” również oznacza „wiejski”, ale również „prosty, skromny”. I taka właśnie jest ta stylistyka: zwrócona ku naturze i prosta. W Polsce z powodzeniem możemy dołożyć do tego obrazu szlacheckie dworki i wiejskie chałupy. Sielankowy klimat wakacji, życia zgodnego z rytmem natury i zakorzenienie w przeszłości.
Styl rustykalny we wnętrzach – charakterystyka
W poszukiwaniu cech właściwych dla rustykalnego designu, spróbujmy wyodrębnić nieodzowne jego elementy. Nie w każdym wnętrzu znajdziemy pełen zestaw wymienionych poniżej właściwości, ale ich znajomość pozwoli oswoić się z tym typem urządzania przestrzeni i da narzędzia do samodzielnych decyzji w zakresie aranżacji mieszkania lub domu.
- Drewno. Oczywiście najlepiej naturalne, nieheblowane, z widocznymi słojami i niedoskonałościami. Niech się pojawi na podłodze, na ścianach (ale z umiarem), na suficie w postaci belek stropowych. Drewniane powinny być meble, mogą być dodatki. Drewno ociepli wnętrze, pozwoli poczuć się w pomieszczeniu bezpiecznie i swojsko.
- Kolory. Jasne: biel, beż, oraz kolory ziemi: wszelkie odcienie brązu, zieleni, błękitu. We wnętrzach rustykalnych dominują barwy stonowane, uspokajające, zainspirowane naturą. Jeśli potrzebujemy mocniejszego akcentu kolorystycznego, niech to będą żywe lub suszone kwiaty bądź prace artystyczne lokalnych twórców ludowych.
- Meble. Wybierajmy drewniane. Najłatwiej będzie udać się do salonu meblowego, gdzie znajdziemy modele do każdego wnętrza. Będą to przedmioty nowe, ale postarzone, ze specjalnie wyeksponowanymi niedoskonałościami. Dla osób z instynktem poszukiwacza skarbów dobrym adresem będą targi staroci, składy z używanymi meblami czy nawet pergole śmietnikowe na starszych osiedlach. To miejsca, gdzie czekają na nas prawdziwe perły.
- Tkaniny. Oczywiście naturalne: len, wełna, bawełna. Wybierajmy takie, które już na pierwszy rzut oka są ciężkie, mięsiste, otulające i ciepłe. Niech takie będą dywany, zasłony czy narzuty. Makramy na ścianie również stanowią stylowy dodatek.
- Kamień i ceramika. A może kominek w salonie? W nowym budownictwie z pewnością nie z otwartym paleniskiem, ale wielbicielom takiego klimatu uda się znaleźć dom z taką pozostałością starych czasów. Na pewno bezpieczniej będzie z nowoczesnym kominkiem, ale wyłożonym naturalnym kamieniem. Ukoronowaniem rustykalnego wnętrza będzie wyłożony płytkami ceramicznymi piec kaflowy, najlepiej w kuchni, z płytą z żywym ogniem.
- Handmade. W tym stylu w cenie jest rzemiosło, pojedyncze egzemplarze, sztuka ludowa. Sami możemy spróbować swoich sił przy odnawianiu mebli czy tworzeniu makramowych kwietników. Warto poszukać lokalnych artystów i zlecić im wykonanie choćby kilku akcentów do naszego domu.
- Kwiaty. Zarówno suszone, jak i świeże. Największy zachwyt wzbudzą te przyniesione z przydomowego ogródka czy zebrane na pobliskiej łące. Jeśli mieszkamy w bloku, po takie bukiety możemy wybrać się na osiedlowy ryneczek. Kwiaty wstawmy do glinianego wazonu, a suchą kompozycję ułóżmy w koszu z wikliny.
- Dodatki. Wzbogacają przestrzeń, pozwalają się wyrazić jej mieszkańcom. W przestrzeniach nawiązujących do wiejskiej sielanki królują naturalne akcenty i przyjazne środowisku materiały. I pamiętajmy, że nawet rustykalny nadmiar lubi umiar.
Kolory w rustykalnych wnętrzach
Wnętrza rustykalne nawiązują do wiejskich domów sprzed wieku. A w nich ze świecą było szukać krzykliwych barw i odcieni na ścianach i podłogach. Możliwie wiernym nawiązaniem do kolebki tego designu będą kolory ziemi, ciepłe i spokojne: biały, beżowy, zielony, brązowy. Wybierajmy odcienie stonowane i przyciszone. Myślmy kategoriami sprzed ery plastiku i sztucznych barwników.
Jeśli nasze oko domaga się mocniejszego akcentu, to raczej nie na ścianie czy podłodze. Przynieśmy z łąki polne kwiaty (w zimie można poszukać w kwiaciarni) i w ten sposób ożywmy nasze wnętrze. Innym pomysłem może być sięgnięcie po sztukę ludową i umieszczenie w pokoju czy kuchni kolorowego akcentu, jak lniany bieżnik czy ceramiczna misa na owoce. Możemy też rozejrzeć się za dziełami sztuki autorstwa lokalnych twórców. Intensywnie kolorowa dekoracja wykonana z naturalnego materiału będzie idealnym akcentem w stonowanym, spokojnym otoczeniu.
Rustykalna podłoga
Zacznijmy od podstaw, czyli od podłogi. We wnętrzu urządzonym w stylu rustykalnym dominuje drewno, również na posadzce. Jeśli zadbamy o to, aby widoczne były słoje drewna, a pod bosą stopą wyczuwalna lekko chropowata struktura desek, to będzie znak, że podążamy w dobrym kierunku. W stylu tym odnajdą się zarówno wielbiciele ciemnych, jak i jasnych podłóg. Pamiętajmy, że jasne kolory powiększają optycznie pomieszczenie. To ważne przypomnienie dla osób, które wprowadzają styl rustykalny do niewielkich wnętrz.
Jeśli chodzi o materiały, pierwszym wyborem jest naturalne drewno. Jego użycie potwierdza ugruntowanie wnętrza w naturze, a nieregularne kształty słojów i zapach przywołają klimat domu za miastem. Nie powinni się zniechęcać jednak ci, którzy zdecydowali się ułożyć podłogę z materiałów sztucznych. Są one z zasady trwalsze i łatwiejsze w utrzymaniu. Producenci dbają, aby produkty te skutecznie uwodziły oko i dawały doświadczenie stąpania po naturalnym drewnie.
>>> PRZECZYTAJ TAKŻE jak urządzić wnętrze w stylu industrialnym?
Salon w stylu rustykalnym
Pokój dzienny to wizytówka domu, a także miejsce, w którym możemy pokazać estetykę bliską naszemu sercu. Gdy przekraczamy próg rustykalnego salonu, powinniśmy wszystkimi zmysłami czuć, że jesteśmy w bezpiecznym i przytulnym otoczeniu.
Przede wszystkim kolory: jasne, ciepłe, stonowane. Na ścianach czysta biel albo drewno i kamień. Na białych przestrzeniach doskonale prezentować się będą stylowe dodatki. Jako kontrapunkt jedną ścianę możemy wyłożyć cegłą lub naturalnym kamieniem, co dodatkowo ociepli wizualnie przestrzeń.
Na suficie ciekawie prezentują się belki stropowe. Idealnie, gdy są one elementem konstrukcyjnym pomieszczenia. Jeśli zbudowaliśmy dom w innej technice lub projektujemy mieszkanie, możemy zamontować belki jako detal czysto estetyczny.
Oczywistą składową salonu są masywne meble w stylu rustykalnym. Najlepiej z litego drewna, ciężkie, dostojne, jakby wrośnięte w podłogę. Ślady użytkowania, a nawet delikatne podniszczenia będą dodatkowym atutem. Dlatego nie bójmy się wyruszyć po meblarskie skarby na pchle targi, uważnie przyglądajmy się też pergolom do składowania odpadów. Może któryś sąsiad będzie zmieniał styl z rustykalnego na modern classic?
Kuchnia w stylu rustykalnym
Tu również nie może zabraknąć drewna – na podłodze, na ścianach, ale niekoniecznie na kuchennych frontach. Te możemy pozostawić białe, ale na przykład z dodatkiem stylizowanych uchwytów. Naczynia, ceramikę i szkło z powodzeniem wyeksponujemy w przeszklonych witrynach czy w kredensach. Dobre wrażenie robią również otwarte półki na ścianach, na których możemy wyłożyć ręcznie malowane talerze czy kubki.
Podczas zakupów sprzętów AGD warto dokładnie przejrzeć katalogi producentów. W odpowiedzi na oczekiwania klientów powstają całe linie stylizowanych piekarników, lodówek czy okapów. Dzięki temu łatwiej będzie nam osiągnąć zamierzony efekt. Równie uważnie warto dobrać zlew (doskonale sprawdzi się taki z widocznym kołnierzem) oraz baterię w stylu retro.
Centrum każdej kuchni powinien być stół. W kuchni rustykalnej będzie to solidny mebel, oczywiście drewniany, ze śladami użytkowania. Na stole można położyć robiony na szydełku obrus albo lnianą serwetę. I oczywiście wazon lub wiklinowy kosz z kwiatami. Przytulności krzesłom dodadzą miękkie poduszki.
Wnętrze w tym stylu można dodatkowo wyposażyć w miedziane lub emaliowane naczynia, garnki czy miski. Na ścianach powieśmy pęki suszonych ziół, warkocze czosnku czy cebuli.
Ważne, aby zachować umiar w gromadzeniu rustykalnych dodatków. Lepszym pomysłem będzie zainwestowanie w ładne żelazko z duszą czy lampę naftową niż eksponowanie dziesiątek przedmiotów, na których będzie zbierał się kuchenny kurz.
Rustykalna łazienka – charakterystyka
Łazienka w stylu rustykalnym to idealne miejsce dla wolno stojącej wanny. Można ją potraktować jako centralny punkt pomieszczenia. Najlepiej prezentować się będzie wanna na stylizowanych nóżkach. Warto dobrać armaturę w podobnym klimacie. Może być czarna lub w kolorze miedzi.
Pozostałe elementy: płytki ścienne i podłogowe, meble czy dodatki warto zachować w jasnych, stonowanych barwach. Na podłogę można wybrać płytki drewnopodobne bądź odpowiednio zaimpregnowane drewno.
Miłym akcentem będzie miękki dywanik na podłodze, wiklinowy kosz na bieliznę czy lustro w dużej drewnianej ramie. Dobrze w takim wnętrzu będą się prezentować metalowe lampy i kinkiety.
Styl rustykalny – dekoracje i dodatki
Design rustykalny tworzą nie tylko meble, a te wszystkie drobiażdżki: pełne uroku, przywołujące wspomnienia i tworzące klimat domu. Osoby projektujące swoje otoczenie w stylu rustykalnym mogą w zakresie dodatków puścić wodze fantazji.
Na ścianach można zawiesić obrazy miejscowych artystów czy własnoręcznie wykonaną makramę. Uroku doda zegar z kukułką czy drewniany kwietnik. Na stole nie może zabraknąć robionych na szydełku serwet czy lnianych obrusów z koronkowym wykończeniem. Miłym akcentem będzie ceramiczny wazon z kompozycją świeżych bądź suszonych kwiatów. Najlepiej takich z własnego ogródka.
Wnętrza rustykalne cechuje pewien natłok przedmiotów, nadmiar dodatków. Uważajmy jednak, żeby nie przesadzić z nagromadzeniem przedmiotów. Poza tym, że trudno je wszystkie będzie utrzymać na co dzień w czystości, to w ogólnym obrazie mogą dać efekt bałaganu i składowiska rozmaitych, nie zawsze do siebie pasujących rzeczy.
Jak wprowadzić styl rustykalny do swojego wnętrza małymi krokami?
Jeśli urządzamy dom lub mieszkanie od podstaw, właściwie ograniczają nas tylko wyobraźnia i budżet. I tak trzeba wszystko kupić, zamontować, pomalować, więc jest to idealny moment na wybór stylu, w którym chcemy mieszkać przez kolejne lata.
Co jednak w sytuacji, gdy mamy już zaaranżowane wnętrza w innym stylu, a nasze serce mocniej zabiło na widok salonu lub kuchni jak w sielskim domu za miastem? W pierwszym kroku zachęcamy do postawienia na rustykalny akcent. Może na pchlim targu znajdziemy urokliwą komodę, którą wystarczy wyszlifować? Może na dnie szafy tkwi koronkowy lub lniany obrus, który świetnie zaprezentuje się na stole w jadalni? Nie trzeba od razu przeprowadzać wnętrzarskiej rewolucji. Czasem na początek wystarczy drobiazg, akcent.
Innym pomysłem na stopniowe wprowadzanie stylu rustykalnego do naszego domu jest urządzenie w takim klimacie jednego pomieszczenia. Jeśli jesteśmy ostrożniejsi, niech na początek będzie to sypialnia, miejsce prywatne, niewystawione na ocenę gości. Spróbujmy swoich sił w zakresie projektowania w bezpiecznym otoczeniu. Jeśli nasze eksperymenty uznamy za udane, w kolejnym kroku zaaranżujmy na przykład salon czy kuchnię.
Rustykalne wnętrze – na co uważać?
Aranżacja wnętrz w stylu rustykalnym może stanowić wyzwanie dla osób, którym marzy się dom jak z sielskiego obrazka. Projekt takiego wnętrza trzeba dobrze przemyśleć, aby nie wprowadzić nadmiaru drewna i dodatków. W takiej sytuacji otrzymamy efekt przytłoczenia i chaosu. Jeśli nie zapanujemy nad projektem, otrzymamy przerysowaną chatę w skansenie. Lepszym pomysłem jest wybranie kilku elementów wyposażenia domu czy mieszkania i jedynie zasygnalizowanie naszego zachwytu stylem pozamiejskim.
Trudno będzie też estetycznie urządzić w takim stylu małe mieszkanie. Elementy wyposażenia w rustykalnym designie potrzebują przestrzeni, aby dobrze „wybrzmieć”. W niewielkim wnętrzu łatwo o przesadę i wrażenie natłoku przedmiotów.
Innym wyzwaniem jest utrzymanie bogatego w przedmioty wnętrza w czystości. Niestety, często zamieszkiwanie takiego domu pociąga za sobą konieczność poświęcenia większej ilości czasu na sprzątanie. Dodatkowo uważajmy na licznie reprezentowane w tym stylu tkaniny: puszyste narzuty, lniane zasłony czy firanki oraz makramy. One również lubią magazynować kurz, co będzie wyzwaniem dla alergików i pedantów.
Nie bez znaczenia w aranżacjach rustykalnych pozostają koszty. Naturalne materiały, jak drewno, kamień czy lniane tkaniny, są drogie, a to od ich obecności zależy być albo nie być rustykalnych wnętrz. Dodatkowo elementy te są trudniejsze w utrzymaniu niż ich sztuczne odpowiedniki. Dotyczy to pastowania parkietów czy desek, impregnowania kamiennych detali czy prania lnianych oraz wełnianych materiałów.
Wysokie ceny dotyczą również mebli i innych składowych wyposażenia, jak choćby stylizowanych sprzętów AGD. Drewniane meble, zarówno nowe z salonu, jak i używane, znalezione w internecie czy na pchlim targu, są po prostu droższe niż meble z płyty. Rozwiązaniem jest odkrycie w sobie smykałki do majsterkowania. Dla wprawnego rzemieślnika zniszczone meble ze śmietnika czy bazaru to wyzwanie.
Styl rustykalny – podsumowanie
Rustykalny design z pewnością nie jest dla każdego. Miłośnicy minimalizmu, laboratoryjnych kuchni i pustych przestrzeni mogą dostać w rustykalnych wnętrzach klaustrofobii. Tu rządzą mnogość i swojskość. Tu poczują się jak u siebie osoby z nostalgią spoglądające w przeszłość.
Powrót do natury to trend przybierający na sile. Ludzie przytłoczeni szumem miasta i tempem życia niejednokrotnie zwracają się ku przyrodzie, szukają ciszy i spokoju, ducha przeszłości w starych dobrych czasach. I właśnie rustykalne wnętrza, wygodne i swojskie, dają poczucie bezpieczeństwa, przypominają o przeszłości i oddziałując na wszystkie zmysły, koją rozedrgane emocje. Wzrok uspokoją kolory ziemi, węch – zapach kwiatów czy surowego drewna, dotyk – miękkie narzuty czy puchate poduszki na kanapie. A co najwspanialsze, takie miejsce możemy mieć nawet na piętnastym piętrze w sercu miasta.
