Rodzaje perspektyw

Perspektywa– w malarstwie jest to umiejętność ukazywania przedmiotów trójwymiarowych na płaszczyźnie, zachowując jednocześnie naturalne stosunki przestrzenne.

Linearna– zbieżna, centralna, boczna, ukośna, żabia- punkt widzenia położony nisko, ptasia- punkt widzenia położony wysoko. Istotą tej perspektywy jest rzutowanie wszystkich punktow przestrzeni na płaszczyznę, względem pewnego punktu zwanego środkiem perspektywy.

Przykłady :

Podobny obraz
Perspektywa zbieżna, centralna – Leonardo da Vinci – Ostatnia wieczerza, 1495–1498
Podobny obraz
Perspektywa zbieżna z lotu ptaka Władysław Podkowiński – Ulica Nowy Świat w Warszawie w dzień letni, 1982
Znalezione obrazy dla zapytania perspektywa żabia obraz
Perspektywa zbieżna, żabia (nietypowa) Andrea Mantegna –
Camera degli Sposi, 1465-1474
Znalezione obrazy dla zapytania Edward Hopper, Przedział C, wagon 293, 1938
Perspektywa zbieżna, ukośna – Edward Hopper, Przedział C, wagon 293, 1938
Perspektywa zbieżna boczna Vincent van Gogh - Kawiarnia nocna
Perspektywa zbieżna, boczna – Vincent van Gogh – Nocna kawiarnia, 1888

Barwna– perspektywa ta wykorzystuje zjawisko optyczne , które polega na złudzeniu, iż kolory ciepłe zdają się być bliżej obserwatora, natomiast barwy chłodne wydaja się znajdować na dalszych planach, chociaż w rzeczywistości są oddalone tak samo.

Przykłady:

Znalezione obrazy dla zapytania Pieter Bruegel - Upadek Ikara
Pieter Bruegel – Upadek Ikara, 1558
Znalezione obrazy dla zapytania perspektywa barwna
Paul Cézanne – Góra świętej Wiktorii, 1898-1902

Powietrzna– w miarę oddalania się w kierunku horyzontu zwiększa się warstwa powietrza między obiektem a obserwującym. Wraz ze zwiększaniem się odległości tony i barwy bledną i stają się jaśniejsze, bardziej chłodne odcienie, a kształty przedmiotów stają się mniej wyraźne, zamglone.

Przykłady:

Znalezione obrazy dla zapytania Wędrowiec przed morzem mgły- Caspar David Friedrich
Caspar David FriedrichWędrowiec przed morzem mgły, 1818
Znalezione obrazy dla zapytania William Turner - Statek niewolniczy
William Turner – Statek niewolniczy, 1840

Odwrócona– polega na tym, że punkt zbiegu linii perspektywistycznych znajduje się przed płaszczyzną obrazu. Przedstawione obiekty rozszerzają się w miarę ich oddalenia od obserwatora. Perspektywa ta stosowana jest np. w pisaniu ikon.

Przykłady, głównie ikony:

Znalezione obrazy dla zapytania św. Łukasz piszący ikonę Madonny ikona autor
św. Łukasz piszący ikonę Madonny
Znalezione obrazy dla zapytania andriej rublow trójca święta
Andriej Rublow – Trójca Święta, początek XV wieku

Intencjonalna/ hieratyczna– najważniejsza postać znajdująca się na obrazie jest przedstawiona w skali większej niż otoczenie.

Przykłady:

Znalezione obrazy dla zapytania paleta narmera
Starożytny Egipt – Paleta Narmera, ok. 3000-2920 r. p.n.e.
Znalezione obrazy dla zapytania kompozycja hieratyczna
Giotto di Bondone – Wypędzenie demonów z Arezzo( z cyklu Sceny z życia św. Franciszka) ok. 1295-1299

Kulisowa– formy znajdujące sie na obrazie zachodzą na siebie sprawiając wrażenie, że ta, która ukazana jest w całości znajduje się bliżej obserwatora a ta, która ukazana jest częściowo znajduje się dalej.

Przykłady:

Jaskinia Chauveta we Francji,  jedna z najpiękniejszych naskalnych galerii Europy, licząca 31 tys. lat. Fot. Wikimedia
Malowidła z jaskini Chauveta, Epoka Górnego Paleolitu
Znalezione obrazy dla zapytania jaskinia lascaux malowidła
Malowidło naskalne przedstawiające konia, byka i rena z jaskini Lascaux, Epoka Górnego Paleolitu

Rzędowa– jest to najstarszy znany człowiekowi sposób oddawania głębi. Polega na tym, że elementy umieszczone wyżej są bardziej oddalone od obserwatora, natomiast te ukazane niżej znajdują się bliżej patrzącego.

Przykłady:

The Standard of Ur; originally a hollow box, decorated on all four sides with inlaid mosaic scenes made from shell, red limestone and lapis lazuli, set in bitumen. One side shows a war scene; a Sumerian army with wheeled waggons and infantry charges the enemy; prisoners are brought before the king, who is accompanied by guards and has his own chariot waiting behind him. The reverse shows scenes of peace; men are bringing animals, fish etc, possibly as booty or tribute; at the top the king banquets with friends; they are entertained at the right by a singer and a man playing a lyre. The triangular end panels show fanciful scenes, found damaged and since restored.
Sztuka Sumeryjska – Sztandar z Ur, 2600-2400 rok p.n.e.
Znalezione obrazy dla zapytania malowidła egipskie
Malowidła Egipskie, sztuka Starożytnego Egiptu

Pasowa– przedstawienia, w których postacie ukazane są w poziomych rzędach/pasach, pasy niższe ukazują to co jest blisko a te wyższe to co jest dalej.

Przykłady:

Żniwa – malowidło z grobowca Menny w Tebach, Sztuka Starożytnego Egiptu

Topograficzna– to przedstawienie krajobrazu z lotu ptaka np. ulica połączone z przedstawieniami obiektów widzisznych z boku/położonych np. drzewa. Obiekty rozmieszczone są na obrazie w sposób przypominający mapę.

Przykłady:

Znalezione obrazy dla zapytania perspektywa topograficzna przykłady
Malowidło Egipskie

Fot sztandar z Ur: https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details/collection_image_gallery.aspx?partid=1&assetid=1546343001&objectid=368264