EKSPERT RADZI siekaczy szybko się niszczą i zęby nadmiernie ścierają. Przodozgryz – to sytuacja gdzie łuk zębowy siekaczy żuchwy wystaje do przodu przed łuk zębowy siekaczy szczęki. Nawet jeżeli siekacze żuchwy dotykają swoją tylną powierzchnią przedniej powierzchni siekaczy szczęki to też jest PRZODOZGRYZ, a nie jak niektórzy błędnie twierdzą „odwrócony zgryz nożycowy” czy też „ścisły przodozgryz”! Ponieważ w tym przypadku żuchwa jest za długa w stosunku do szczęki to kły żuchwy również są nieprawidłowo usytuowane – albo rozchylone
Przodozgryz i tyłozgryz stanowią duży dyskomfort dla psa a także mogą być przyczyną schorzeń jamy ustnej i zębów, pogarszają jakość codziennego życia psa. Wadom tym towarzyszą inne wady i niepożądane przemieszczenia zębów. Zaburzone są z reguły relacje pomiędzy zębami szczęki i żuchwy. Oprócz wad zgryzu, czyli nieprawidłowych relacji w ułożeniu żuchwy względem szczęki, możemy spotkać u psów brak określonych zębów w szczęce lub żuchwie. Stan taki nazywa się oligodoncją. Problem oligodoncji wrodzonej jest ważny, gdyż braki
u małpiego pinczera. Na szczęście żaden wzorzec nie określa tyłozgryzu jako zgryzu prawidłowego, pożądanego. Ewentualne braki zębowe też ocenia się według zapisów we wzorcach. W wielu wzorcach istnieją zapisy o konieczności posiadania przez osobnika wszystkich zębów, w niektórych określone są zęby jakich pod żadnym pozorem nie powinno brakować, a ostatnio po nowelizacjach wzorców o zębach jest tylko wzmianka na temat zgryzu a resztę pozostawia się do oceny sędziemu. Takie ujęcie tematu dało niektórym hodowcom asumpt do twierdze-
Fot.: A nton Gvozdikov / Shutterstock.com
We wszystkich rasach terierów typu bull, kompletny i regularny zgryz nożycowy powinien charakteryzować typowego przedstawiciela rasy, osobnika doskonałego. Ponadto zęby powinny być duże czyste, zdrowe i regularnie rozstawione.
na boki lub wystające ku przodowi przy znacznym przodozgryzie. Najbardziej uciążliwą dla psa deformacją jest tyłozgryz – to sytuacja gdy żuchwa jest za krótka, a łuk zębów siecznych żuchwy nie sięga łuku zębów siecznych szczęki. Przy tej wadzie występuje z reguły zbyt wąska żuchwa co powoduje, iż kły żuchwy uderzają w dziąsła lub w podniebienie. Ma to często poważne konsekwencje zdrowotne w postaci bólu, zapalenia śluzówki a nawet przetoki do jamy nosowej. Zgryzem wadliwym jest także zgryz krzyżowy, niektórzy nazywają go przemiennym – jest tak wtedy, gdy korony siekaczy szczęki i żuchwy krzyżują się zamiast być ustawione równolegle. Część siekaczy żuchwy wystaje do przodu, część skierowana jest do tyłu.
20
zębów są przekazywane dziedzicznie i jest to cecha dziedziczna recesywna. Powinna budzić duży niepokój sytuacja, gdy nie ma określonego zęba i nie widać miejsca na ten ząb. Tylko wykonując zdjęcie rentgenowskie możemy stwierdzić czy jest zawiązek zęba, ale ząb nie wyrżnął się, czy też nie ma zęba wcale. W kynologii przy ocenie uzębienia psów rasowych sędzia kynologiczny musi kierować się wymogami wzorca danej rasy. We wzorcach opisane są wymagania co do uzębienia i pożądanego zgryzu. Istnieje na przykład szereg ras u których typowym, pożądanym zgryzem jest przodozgryz i w tym przypadku taki zgryz nie jest wadą. Są rasy, u których zgryz nożycowy (czyli najbardziej prawidłowy z fizjologicznego i weterynaryjnego punktu widzenia) jest uznawany za wadę dyskwalifikującą – tak jest
nia, że pies ma mieć „zgryz” czyli siekacze i kły, a ewentualne braki innych zębów nie powinny być przez sędziego kwestionowane, bo wzorzec nic nie mówi o ilości zębów. To oczywista nieprawda. Uważa się, że braki zębów często pociągają za sobą niepożądane zmiany w ustawieniu innych zębów, a także osłabienie budowy rusztowania kostnego szczęki czy żuchwy. Ponadto dziąsło krawędzi bezzębnej narażone jest na urazy i skaleczenia. Osłabiona jest też możliwość dobrego rozdrabniania pokarmu i właściwego chwytu. Natomiast braki zębów pełniących ważną funkcję w rozkawałkowywaniu i miażdżeniu pokarmów (np. łamacze P4 i M1), a także wrodzone braki siekaczy (co z reguły wiąże się ze zmianą budowy żuchwy) – powinny być powodem oceny wykluczającej zwierzę z hodowli. Tak jak to się dzieje przy tyłozgry-