I ty możesz zasiać łąkę

Wielu ludzi zadaje sobie pytanie, co mogą zrobić dla poprawy klimatu. Zadbajmy o łąki – niewielkim wysiłkiem sprawimy, że nasze otoczenie zacznie się zmieniać na lepsze.

Tekst: redakcja

Zdjęcia: materiały prasowe

Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 11 minut!

Kwietna łąka w mieście? I to zamiast równo przystrzyżonego i zadbanego trawnika? Im szybciej oswoimy się z tą wizją, tym lepiej dla nas. Łąki mają kluczowe znaczenie dla zachowania biologicznej różnorodności ekosystemu oraz są naturalnym środowiskiem występowania i migracji wielu gatunków pozostających pod ochroną, zarówno roślin, jak i zwierząt. Ogólna zasada jest taka, że im większa różnorodność ekosystemu, tym większa szansa na jego przetrwanie – dlatego właśnie łąkom warto poświęcić szczególną uwagę.

Realizacji tej idei służyła akcja Almette „Łąki pod ochroną”, która udowodniła, że każdy z nas może zadbać o łąkę i przyczynić się do poprawy klimatu. Kolejne odsłony tej inicjatywy pokazały, jak do tematu ochrony łąk podejść kompleksowo. Akcja zaowocowała budową barci i domów dla owadów, które będą korzystać z łąk kwietnych. One z kolei pomagają oczyszczać powietrze. Kolejnym krokiem była domowa produkcja kul nasiennych, tworzenie kwietnych pasów i sianie łąk, aby stworzyć owadom (i nam samym!) jak najlepsze warunki do życia. Zainspirowani ekologicznym programem Almette, zadaliśmy sobie pytanie, jak każdy z nas może pomóc łąkom. Rozmawiamy o tym z Maciejem Podymą z Fundacji Łąka, który aktywnie uczestniczył w akcji – dowiedzmy się, co możemy i powinniśmy zrobić, żeby przysłużyć się środowisku.

Aby istniała łąka, niezbędne jest koszenie, bo to ono zatrzymuje przemianę otwartego terenu w las

Istnienie łąk wydaje się oczywiste, ale okazuje się, że one same sobie nie poradzą. Jak człowiek może im pomóc?

W naszym klimacie łąki nie mogłyby istnieć bez działalności człowieka. W przyrodzie zachodzi tzw. sukcesja, czyli proces, w którym kolejne rodzaje roślin dominują w krajobrazie. Aby istniała łąka, niezbędne jest koszenie, bo to ono zatrzymuje przemianę otwartego terenu w las. Łąki na wsiach dostarczały siana dla zwierząt i były zdominowane przez trawy. W krajobrazie miejskim tworzymy taką ich formę, w której dominują kwitnące kolorowo rośliny.

Jak znaleźć idealne miejsce na łąkę?

To każde miejsce, które jest nasłonecznione przez osiem godzin dziennie, bez korzeni drzew, z mało kwaśną, luźną glebą.

A gdy już je znajdziemy, to co dalej? Czy taki teren potrzebuje specjalnego przygotowania?

Najpierw musimy zebrać warstwę trawy. Następnie spulchniamy ziemię – możemy użyć szpadla albo wideł. Potem pozbywamy się kamieni i grabimy wszystko na równo. W większości przypadków to wystarczy. Potem siejemy, udeptujemy i podlewamy rozproszonym strumieniem, aby nasiona nie odpłynęły.

Łąki kwietne mogą poprawiać mikroklimat, obniżać temperaturę w okolicy, powstrzymywać odpływanie deszczu do kanalizacji i suszę

Jakie mieszanki nasion powinniśmy wybierać i kiedy najlepiej zasiać łąkę?

Z zasady robimy tak, że dostosowujemy wybór roślin do zastanej gleby, nie na odwrót. Bywają składy wybitnie odporne na suszę lub takie, które wolą trochę cienia. Warto korzystać z porad profesjonalistów i przygotowanych przez nich mieszanek nasion.

Jak łąki kwietne w miastach wpływają na jakość życia mieszkańców?

Łąki kwietne są piękne, praktyczne i ekologiczne – dobra mieszanka długo kwitnie, nie wymaga specjalnej pielęgnacji i ma dodatkowe zalety, na przykład żywi owady zapylające. Poza estetyką mają mnóstwo innych zalet przynoszących korzyści środowisku, między innymi ginącym owadom, a także ludziom – jeśli są dość duże, mogą poprawiać mikroklimat, obniżać temperaturę w okolicy, powstrzymywać odpływanie deszczu do kanalizacji i suszę.

Gdzie w miastach łąki są szczególnie potrzebne?

Poza betonową pustynią, gdzie każda roślinność jest na wagę złota, a łąka ma największe szanse na przetrwanie, badamy też właściwości antysmogowe roślin. Szorstkie, lepkie liście gatunków o wiele większych niż trawa mogą wyłapywać z powietrza mikropyły. Metr kwadratowy łąki antysmogowej oczyszcza powietrze jak młode drzewo. Ale niestety, drzewa nie mogą rosnąć wszędzie – nie mieszczą się na przykład w pasach między jezdniami. Za to łąka poradzi sobie tam znakomicie. Dlatego „smogówka”, czyli łąka rosnąca na poboczach dróg, to teraz bardzo pożądany kierunek działań ekologicznych.

Łąka czy trawnik?

Tylko łąka kwietna. Trawniki oczywiście się przydają, bo miło czasem poleżeć na kocu czy pograć z dzieckiem w piłkę – na wysokiej łące kwietnej byłoby nam niewygodnie. Ale musimy zrozumieć, że trawnik jest jak ubranie na specjalną okazję. Na co dzień więcej korzyści mamy z łąki kwietnej.

Malutkie łąki można zrobić nawet w skrzynkach, mimo skromnych rozmiarów przyciągną owady i będą zdobić balkony

Powiedział pan, że łąkę możemy mieć nawet na balkonie czy podwórku.

Jak najbardziej! Malutkie łąki można zrobić nawet w skrzynkach, mimo skromnych rozmiarów przyciągną owady i będą zdobić balkony. W ogrodzie i na podwórku tym bardziej – każdą nasłonecznioną część, której nie wykorzystujemy do rekreacji, możemy ukwiecić, a utrzymanie takiej łąki będzie łatwiejsze i tańsze niż rabata z ozdobnymi roślinami o szczególnych wymaganiach.

Dlaczego udział łąk w ekosystemie jest tak ważny?

Bez kwiatów nie ma owadów, a bez owadów nie ma nas. Po prostu. A ponieważ na wsiach stosowane są opryski, owady giną. Dobrze, że przyszedł taki moment, że coraz lepiej zdajemy sobie z tego sprawę. Akcja Almette, w ramach której marka kompleksowo zadbała o polskie łąki, jest tego dowodem – zaczynamy rozumieć, że ekosystemy z kwietnymi terenami są bardziej odporne na naturalne kataklizmy, takie jak susze czy powodzie. Pomagają też w walce z zagrożeniami cywilizacyjnymi, jak choćby hałas czy globalne ocieplenie. Trzeba działać już dziś, z pomocą wielu podmiotów i na różne sposoby. Dlaczego? Bo prawdopodobnie specjalne przystosowanie krajobrazu miejskiego, aby umożliwić owadom przetrwanie, zdecyduje o przyszłości naszej cywilizacji.