Widłak goździsty

Widłak goździsty

Widłak goździsty, babimór – (Lycopodium clavatum L.)- roślina kosmopolityczna z rodziny widłakowatych. Rośnie na całym świecie w klimacie umiarkowanym. W Polsce pospolity na niżu i w górach. Status gatunku w florze Polski: gatunek rodzimy.

Morfologia

Pokrój: Zarodnikowa roślina wieloletnia podobna do mchu.

Łodyga: Długie do 1m, płożące się pędy, częściowo pod ziemią, widlasto rozgałęzione, koloru zielonego z wzniesionymi do wysokości 20 cm gałązkami. Pędy i gałązki gęsto ulistnione.
Liście: Całobrzegie ,skrętoległe, wąskie, lancetowate, w górnej części łodygi gęste, rzadsze w dolnej. Liście prostopadle odstające od łodygi, jasnozielone, wygięte, ku górze zakończone białymi włoskami, które na końcach pędów tworzą białe pędzelki.

Kłos zarodnionośny : Sporofile (liście zarodnionośne) w ilości od dwóch do trzech jajowate, wydłużone, zebrane w żółtawo – biały kłos, osadzone na długich szypułkach. Zarodniki, koloru żółtego na sporofilach, dojrzewają od lipca do września.

Korzenie: Rozgałęzione wychodzące z pędów i mocujące je do podłoża na całej długości.

Biologia

  • W zarodniach widłaków jednakozarodnikowych (usadowionych na liściach zarodnionaśnych tworzących zazwyczaj kłos) powstają po mejozie identyczne zarodniki. Przedrośla widłaków jednakozarodnikowych są jednopienne, czyli na jednej roślinie tworzą się zarówno rodnie jak i plemnie. Po zapłodnieniu (w wodzie) z zygoty wyrasta nowa rozgałęziona łodyżka sporofitu. U współczesnych widłaków cały ten cykl może trwać nawet 25 lat (kilkanaście lat trwa rozwój samego przedrośla). Często rozmnaża się wgetatywnie.
  • Roślina trująca : Cały pęd zawiera trujące alkaloidy.
  • Widłak goździsty

Ekologia

Biotop, wymagan

Zastosowanie

Roślina lecznicza do celów leczniczych wykorzystywany jest wysuszony pyłek zarodnikowy

  • Działan
  • Używany zewnętrznie jako zasypka na rany, wypryski oraz przy łuszczycy.

Zagrożenie i ochrona

W Polsce jest objęty całkowitą ochroną gatunkową. Dozwolone jest (po uzyskaniu zgody konserwatora przyrody) zbieranie kłosów zarodnionośnych. Bywa na dużą skalę niszczony wskutek zrywania pędów do celów ozdobnych oraz leczniczych.

Ciekawostki

  • Według wierzeń ludowych pędy widłaka zawieszone pod powałą w dzień Bożego Ciała przeciwstawiały się siłom nieczystym oraz chroniły przed marami nocnymi.
  • Pyłek zarodników używany jest w odlewnictwie do wysypywania form precyzyjnych odlewów.
  • Indianie Potawatomi używali owocujących zarodników widłaka goździstego w zaburzeniach menstruacyjnych, jako leku tamującego krew i jako leczniczego środka ściągającego.
Widłak goździsty

Leave a comment