Stihl Cash Back
Strona główna / Rośliny ozdobne / Pełnik europejski - zastosowanie, uprawa, wymagania, rozmnażanie

Pełnik europejski - zastosowanie, uprawa, wymagania, rozmnażanie

Pełnik europejski to atrakcyjna bylina o kulistych, intensywnie żółtych kwiatach przypominających małe różyczki. Z tego względu bywa czasem nazywany różą żółtą lub różą górską. Pięknie prezentuje się nad oczkami wodnymi i strumykami. Sprawdź jak wygląda uprawa pełnika europejskiego w ogrodzie, dowiedz się jakie ma on wymagania i co należy zrobić, by obficie kwitł. Podpowiadamy także sprawdzone sposoby na rozmnażanie pełnika w warunkach uprawy ogrodowej.

pełnik europejski
Pełnik europejski - Trollius europaeus
Fot. pixabay

Jak wygląda pełnik europejski

Pełnik europejski (Trollius europaeus) jest kępiastą byliną z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Występuje prawie w całej Europie, w tym na terenie Polski. W Kotlinie Kłodzkiej nazywany jest różą kłodzką i uznawany za symbol tego regionu. W stanie naturalnym pełnik europejski objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.

Pełnik europejski dorasta do 50-60 cm wysokości. Pędy rośliny są wzniesione i rzadko rozgałęzione. Powcinane, ząbkowane, żywo zielone liście odziomkowe są największe i osadzone na długich ogonkach. Liście łodygowe są od nich mniejsze i osadzone na łodydze naprzemiennie.

Kuliste, cytrynowożółte kwiaty pełnika europejskiego mają wygięte płatki i wyglądem przypominają małe róże. Wydzielają przyjemny, ale niezbyt intensywny zapach. Kwiaty na łodygach rozkwitają stopniowo i pojawiają się od maja do czerwca. Osiągają od 2-5 cm średnicy i mają charakterystyczne, długie miodniki. W czasie deszczu dachówkowato zachodzące na siebie płatki zamykają się. Czarne nasiona pojawiają się pod koniec sierpnia. Krótkie, ułożono poziomo kłącza są wrażliwe na niedobór wody. Cała roślina jest lekko trująca.

pełnik europejski
Pełnik europejski - Trollius europaeus
Fot. Agnieszka Kwiecień, Nova, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Pełnik europejski - zastosowanie

Pełnik najlepiej rośnie i prezentuje pełnię swojej urody przy zbiornikach wodnych, nad brzegiem strumieni, na wilgotnych łąkach oraz w miejscach okresowo zalewanych. Nadaje się także do sadzenia na rabatach (jeśli zadbamy o wilgotną glebę) oraz na kwiaty cięte. Może być także składnikiem mieszanek nasion łąk kwietnych przeznaczonych na tereny bardziej wilgotne.

Po kwitnieniu część nadziemna pełnika zamiera, dlatego lepiej sadzić go w sąsiedztwie takich roślin jak: kosaciec syberyjski, imperata cylindryczna, firletka smółka czy knieć błotna, które zakryją puste miejsca. Pełnik dobrze komponuje się także z niezapominajką czy bergenią sercowatą.

pełnik europejski
Pełnik europejski - Trollius europaeus
Fot. Syrio, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Pełniki europejskie sadzi się w rozstawie po 9 szt/m². Dobrze prezentują się sadzone w małych grupach, po kilka roślin razem.

Pełnik to roślina lekko trująca, dlatego nie jest zjadany przez zwierzęta. Kiedyś usuwano go z pastwisk i przesadzano do ogrodów.

W ogrodach często spotyka się także inne gatunki pełników: pełnik chiński, alpejski, drobny oraz pełnik ogrodowy będący dekoracyjnym mieszańcem pełnika europejskiego z innymi gatunkami pełników.

Warto wiedzieć!
Przycinanie przekwitłych kwiatostanów pobudza roślinę do wytwarzania nowych kwiatów. Przycięcie całych roślin po kwitnieniu może sprawić, że pełnik zakwitnie ponownie jesienią.

Pełnik europejski - uprawa i wymagania

Uprawa pełnika europejskiego najlepiej udaje się na stanowisku słonecznym do półcienistego. Roślina ta preferuje gleby żyzne, próchniczno-gliniaste lub ilaste, zasobne w składniki pokarmowe.

Pełnik wymaga podłoża wilgotnego. Rośnie słabo albo zupełnie marnieje na stanowiskach suchych. Im miejsce jest bardziej nasłonecznione, tym bardziej należy dbać o wilgotność gleby. Ze względu na płytkie korzenienie się pełnika, na stanowiskach, które nie są naturalnie wilgotne, roślina może wymagać nawet codziennego podlewania, szczególnie latem. W utrzymaniu odpowiedniego poziomu wilgoci pomoże ściółkowanie przekompostowaną korą ogrodową.

pełnik europejski
Pełnik europejski - Trollius europaeus
Fot. Agnieszka Kwiecień, Nova, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Na wiosnę warto podsypać pełnika dojrzałym kompostem lub granulowanym obornikiem. Tak wykonane nawożenie pełnika europejskiego powinno w zupełności wystarczyć.

Pełnik jest rośliną odporną na niskie temperatury (zaliczany do strefy mrozoodporności roślin 5) i lepiej rośnie w miejscach chłodnych. Bylina ta jest mało podatna na choroby i atak szkodników.

Pełnik europejski - rozmnażanie

Pełnik europejski można rozmnażać z nasion oraz przez podział.

Mocno rozrośnięte kępy pełnika dzielimy późnym latem lub wczesną jesienią. Starsze rośliny nie lubią późniejszego przesadzania, więc nowe stanowisko dla nich warto dobrze zaplanować. Przed sadzeniem ziemia powinna być oczyszczona z chwastów, warto wzbogacić ją kompostem. Po posadzeniu rośliny regularnie podlewamy.

Nasiona pełnika europejskiego mają krótką zdolność kiełkowania więc najlepiej wysiewać je zaraz po zbiorze, od razu na dobrze przygotowanym miejscu stałym lub na rozsadniku. Wymagają stratyfikacji (przechłodzenia).

Przeczytaj również:

Opracowano na podstawie:
1. J. Scott-Macnab, Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 672-673;
2. Katalog ozdobnych roślin ogrodowych, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2018, s. 256;
3. Katalog roślin - drzewa, krzewy byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich, Praca Zbiorowa, Agencja Promocji Zieleni, Warszawa 2016; s. 381.