MĄCZLIKI - SZKODLIWOŚĆ I ZWALCZANIE METODĄ BIOLOGICZNĄ
Mimo że mączlik szklarniowy (Trialeurodes vaporarium) jest rozpowszechniony w szklarniach od dłuższego czasu, stał się szczególnie ważny od 1970 roku, zwłaszcza w uprawach pomidora i ogórka. Przyczyną jego nagłej ekspansji było uodpornianie się mączlika na stosowane wtedy pestycydy.
Mączliki należą do rzędu pluskwiaków (Hemiptera). Najczęściej występujące gatunki to mączlik szklarniowy (Trialeurodes vaporarium) oraz mączlik ostroskrzydły (Bemisia tabaci). Rozwój tych owadów przebiega przez 6 stadiów: jajo, 4 stadia larwalne, oraz postać dorosła. Samica składa jaja na spodniej stronie liści w szczytowej części rośliny, ale tylko w dzień. W nocy prawie się nie poruszają. Na szybkość rozwoju populacji wpływa nie tylko wilgotność i temperatura, ale również odmiana gatunku rośliny żywicielskiej. W zależności od tych warunków dorosłe mączliki przeżywają od kilku dni do dwóch miesięcy.
Uszkodzenia spowodowane są przez wysysanie soków komórkowych roślin. Szczególnie duże zapotrzebowanie na ten pokarm mają larwy. Nadmiar, pobranego z sokiem cukru wydalają w postaci spadzi. W efekcie zaburza to fizjologię rośliny, opóźnia wzrost, prowadzi do więdnięcia i opadania liści. Spadź powoduje, że owoce są lepkie, przyklejają się do nich zanieczyszczenia, oraz zwiększa się ryzyko chorób grzybowych (np. wywoływanych przez Cladosporium spp.). Mączliki mogą być również wektorami wirusów.
Mączliki zwalczanie metodą biologiczną
- Encarsia formosa - Dobrotnica szklarniowa
Dobrotnica szkalarniowa jest dobrze znanym i często stosowanym owadem pożytecznym. Jej pochodzenie nie jest znane, ale przypuszcza się, że występuje naturalnie w rejonach tropikalnych lub subtropikalnych. Została odkryta w 1926 roku, przez Brytyjskiego ogrodnika, który zauważył czarne puparium mączlika i wydostającą się z niego dobrotnicę. Dzięki jego odkryciu, od 1972 stosowana jest w biologicznej walce z mączlikiem.
Rozwój dobrotnicy szklarniowej zależny jest od temperatury, gatunku mączlika i rośliny na której on żeruje. Korzystnym zjawiskiem jest to, że dobrotnica rozwija się znacznie gwałtowniej niż mączlik. Rozwój zatrzymuje w temperaturze 12°C i ginie powyżej 38°C. Błonkówki są aktywne tylko w ciągu dnia, dlatego niskie temperatury i niska intensywność światła mają niekorzystny wpływ na ich aktywność.
Dorosła błonkówka składa jaja do wnętrza ciała larw
mączlika, które po pewnym czasie stają się czarne (u mączlika szklarniowego) lub żółte (u mączlika ostroskrzydłego). Dzięki temu łatwo je rozpoznać. Gdy błonkówka wewnątrz jest w pełni wykształcona, wygryza okrągłą dziurę i jako dorosły owad wychodzi z ciała żywiciela. Cykl się powtarza.
Jak wprowadzić dobrotnicę szklarniową do uprawy?
W szklarni otworzyć ostrożnie opakowanie z preparatem En-strip. Zgiąć pasek i oderwać kartonik. Odrywanie zaczynać od strony przeciwnej do otworu służącego do zawieszania kartonika.
Zawiesić kartonik na roślinie, w miarę możliwości około 75 cm poniżej wierzchołka rośliny. Nie umieszczać kartoników bezpośrednio w słońcu i nie dotykać pupariów.
EN-STRIP | Dawka | m2 / opakowanie | odstęp (dni) |
czestotliwosc | uwagi |
zapobiegawczo | 1,5-3/m2 | 1000-2000* | 7-14 | - | - |
małe nasilenie | 3-6/m2 | 500-1.000* | 7 | min 3x | stosować aż do zwalczenia szkodników |
duże nasilenie | 9/m2 |
330* |
7 | mix 3x | stosować aż do zwalczenia szkodników |
* w zależności od opakowania |
Zamów produkt
- EN-STRIP "half- 1/2" 10 - Encarsia formosa 1 500 (10x5 karteczek)
- EN-STRIP "half- 1/2" 50 - Encarsia formosa 7 500 (50x5 karteczek)
- EN-STRIP 10 - Encarsia formosa 3 000 (10x5 karteczek)
- EN-STRIP 50 - Encarsia formosa 15 000 (50x5 karteczek)
- ENERMIX 10 str - 1 500 Encarsia formosa + 1 500 Eretmocerus eremicus
- ENERMIX 50 str - 7 500 Encarsia formosa + 7 500 Eretmocerus eremicus (poczwarki)
- Macrolophus pygmaeus - Dziubałeczek mączlikowy
Dziubałeczek mączlikowy to niewielki pluskwiak ma szerokie spektrum odżywiania. Oprócz mączlików – które preferuje najbardziej – oraz przędziorków, może żywić się również mszycami, jajami motyli, larwami miniarek i wciornastkami. Do rozwoju populacji potrzebny jest mu także sok roślinny. Może mieć to negatywne skutki w przypadku braku innego pożywienia w uprawie i powodować uszkodzenia roślin. Z tego powodu nie jest zalecany np. do gerbery, w której może wystąpić zniekształcenie kwiatów. Jeżeli jedynym źródłem pożywienia jest sok roślinny, rozwój populacji jest powolny. Samice składają znacznie mniej jaj. Aby zapobiec wymienionym uszkodzeniom oraz zapewnić populacji wystarczająco dużo pożywienia zaleca się jej dokarmianie preparatem Entofood, który zawiera wysterylizowane jaja motyli gatunku Ephestia kuehniella.
Nimfy, czyli larwy ostatniego stadium z zawiązkami skrzydeł, polecane są szczególnie do zwalczania przędziorka. Przez to, że nie mogą latać, pozostaną w miejscu aplikacji, czyli w ogniskach występowania szkodnika.
Rozwój populacji dziubałeczka zależy nie tylko od rodzaju pokarmu, ale również od temperatury. Niemniej odbywa się on powolnie. Na wyklucie z jaj potrzebne jest ok 10 dni, natomiast na pojawienie się dorosłych, po ostatniej wylince przynajmniej 19 dodatkowych dni. Dziubałeczek zatrzymuje rozwój już przy temperaturze 10°C, natomiast 40°C jest śmiertelne dla nimf. Zimują na roślinach w stadium jaja.
Jak wprowadzić dziubałeczka mączlikowego do uprawy?
Rozsypać produkt Mirical na liściach. Wprowadzać minimum 50 drapieżników na jedno miejsce. Jedna butelka wystarcza na 5-6 miejsc introdukcji.
Produkt należy rozkładać w cienkich warstwach (maks. 1 cm grubości) dla ułatwienia uwalniania się dziubałeczka. Ponieważ jest on owadem wielożernym, dawkowanie należy dopasować do gatunku zwalczanego szkodnika. Profilaktycznie przeciwko wielu agrofagom zaleca się wprowadzenie do szklarni, na początku sezonu, 1 dziubałeczka na każdy m2 szklarni.
Zamów produkt
MIRICAL - 500 szt. Dziubałeczek mączlikowy (Macrolophus pygmaeus)
ENTOFOOD 10g
ENTOFOOD 50g
- Eretmocerus eremicus - Osiec mączlikowy
Osiec mączlikowy jest muchówką, ktróra parazytuje mączlika ostroskrzydłego oraz mączlika szklarniowego. Naturalnie występuje w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych, wykorzystywana jest w biologicznej ochronie roślin od 1994 roku.
Sposób ich działania polega na składaniu jaj w pobliżu larw mączlików. Po wykluciu, larwy ośca wnikają do żywiciela, czyli larwy mączlika, żerują i wydostają się z niej jako postać dorosła. Jak u większości owadów, rozwój populacji zależy głównie od temperatury, jednak znaczenie ma również stadium rozwojowe gospodarza. Osiec wykluje się dopiero gdy jego żywiciel osiągnie czwarte stadium larwalne. Działanie Eretmocerus eremicus jest podobne do Encarsia formosa (dobrotnica szklarniowa). Obie muchówki żerują wewnątrz mączlików, ale osiec mączlikowy preferuje mączlika ostroskrzydłego, natomiast dobrotnica, mączlika szklarniowego. Mimo, że osiec mączlikowy żyje krócej w pierwszych dniach dorosłego życia, składa więcej jaj. Najwyższą aktywność wykazuje w wysokich temperaturach (30-40°C). Znaczenie dla jego rozwoju ma również roślina żywicielska mączlika. Na roślinach pokrytych długimi włoskami, osiec mączlikowy ma trudności ze znalezieniem larwy gospodarza.
Jak wprowadzić ośca mączlikowego do uprawy?
W szklarni otworzyć ostrożnie opakowanie z preparatem Ercal. Zgiąć pasek i oderwać kartonik. Odrywanie zaczynać od strony przeciwnej do otworu służącego do zawieszania kartonika.
Zawiesić kartonik na roślinie, w miarę możliwości około 75 cm poniżej wierzchołka rośliny. Nie umieszczać kartoników bezpośrednio w słońcu i nie dotykać pupariów.
ERCAL | dawka | m²/opakowanie | odstęp (dni) |
czestotliwosc | uwagi |
zapobiegawczo | 1,5-3/m2 | 1.000-2.000* | 7-14 | - | - |
małe nasilenie | 3-6/m2 | 500-1.000* | 7 | min 3x | stosować aż do zwalczenia szkodników |
duże nasilenie | 9/m2 | 330* | 7 | min 3x | stosować aż do zwalczenia szkodników |
* w zależności od opakowania |
- Amblydromalus limonicus
Firma Koppert prowadziła badania nad Amblydromalus limonicus ponad 10 lat. W efekcie uzyskaliśmy niezwykle żarłocznego roztocza, o równie wysokiej zdolności do namnażania się. Po przetestowaniu go w praktyce okazało się, że posiada wiele silnych stron.
Amblydromalus limonicus jest aktywny w dużym zakresie temperatur, od 13°C do 30°C, przewyższając pod tym względem wszystkie inne drapieżne roztocza. Dzięki połączeniu unikalnych cech nadaje się do stosowania w wielu rodzajach upraw, w tym w uprawie ogórka, róży i gerbery. Jest również jedynym drapieżnym roztoczem, które zjada duże larwy wciornastka (stadia rozwojowe L1 i L2) oraz jaja i wszystkie stadia larwalne mączlika. Cechuje go bardzo duża żarłoczność i zdolność namnażania się. Amblydromalus limonicus odżywia się także przędziorkami i może zapewnić sobie przeżycie, odżywiając się pyłkiem kwiatowym. Może być stosowany w ogrzewanych szklarniach również zimą, ponieważ nie przechodzi okresu diapauzy.
Wszystkie stadia rozwojowe znaleźć można w kątach nerwów liści oraz na kwiatach. Roztocza są ruchliwe, beżoworóżowe, owalne, o krótkich odnóżach. Jaja mają wydłużony kształt i są przezroczyste. W uprawie jest praktycznie nieodróżnialny od roztoczy Amblyseius swirskii, Neoseiulus cucumeris czy Neoseiulus californicus. Dorosłe drapieżne roztocza, ich nimfy i larwy poszukują ofiar lub czekają na nowe, a następnie wysysają je.
Jak wrowadzić Amblydromalus limonicus do uprawy?
Obrócić butelkę z preparatem Limonica i delikatnie wstrząsnąć. Ostrożnie rozsypać produkt na liściach. Należy starać się zapobiec natychmiastowemu spadaniu produktu na ziemię. Przez klika godzin po wprowadzeniu drapieżnych roztoczy do uprawy nie należy wykonywać w uprawie żadnych prac. Produkt należy wprowadzać w co najmniej 5000 miejsc na hektar, równomiernie rozprowadzając go na całej powierzchni uprawy.
dawka owadów/m2 |
m2/opakowanie | odstęp (dni) |
czestotliwosc | uwagi | |
zapobiegawczo | 50 | 250* | - | 1x | wyłącznie w uprawach papryki, gdy obecny jest pyłek kwiatowy |
małe nasilenie | 100 | 125* | 7 | 5x | rozpocząć stosowanie, gdy pojawią się wciornastki lub mączliki |
duże nasilenie | 250 | 50* | 7 | 3x | w przypadku silnego zaatakowania szkodnikami |
* w zależności od opakowania |
- Delphastus catalinae
Charakterystyka
Osobnik dorosły: długość 1,5 mm, czarny, samice mają brązową głowę.
Larwy są szarawobiałe.
Sposób działania
Osobniki dorosłe i larwy żywią się w dużych ilościach jajami i larwami mączlika. Wgryzają się w nie i wysysają.
Widoczne efekty
Po wyssaniu przez chrząszcza jaja, larwy lub poczwarki szkodnika, pozostaje tylko osłonka lub okrywa. Charakterystyczne żółte odchody potwierdzają aktywność żerowania chrząszczy.
DELPHIBUG | dawka | m²/opakowanie | przerwa (dni) |
czestotliwosc | uwagi |
ogniska szkodnika | 100/m2 | 10* | 7 | 2x | Nasilenie mączlika 500/m2 |
małe nasilenie | 1/m2 | 1000* | 7 | 2x | Nasilenie mączlika 20/m2 |
duże nasilenie | 2/m2 | 500* | 7 | 3x | Nasilenie mączlika 40/m2 |
* w zależności od opakowania |
Wprowadzenie do uprawy
• Butelkę obrócić i delikatnie wstrząsnąć przed użyciem
• Wprowadzić do pudełek dozujących Dibox lub na liście (gerbera)
• Aplikować w skupiskach
• Stosować rano lub wieczorem
Warunki środowiskowe
• Temperatura minimalna 20°C, temperatura optymalna 22-30°C.
Przechowywanie
• Okres przydatności: 1-2 dni bez dostępu światła (butelkę przechowywać w pozycji poziomej).
• Temperatura przechowywania: 12-14°C.
Uwagi
• Drapieżne chrząszcze potrzebują do rozmnażania odpowiedniej ilości pożywienia (jaj mączlika),
• Chrząszcz może udawać martwego, przyciągając do siebie odnóża i głowę.
• Aktywność chrząszczy potwierdzają żółte odchody na spodzie liści.
- Wyłapywanie
Mączlika można również zwalczać metodą mechaniczną. W tym celu należy rozwiesić w szklarni żółte horivery oraz rollertrapy. Dostępne są one w różnych wielkościach w celu dostostowania produktu do indywidualnych potrzeb.
Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii Biologiczna ochrona roślin