Systemy operacyjne z rodziny Windows na przestrzeni ostatnich lat otrzymały wiele przydatnych funkcji, które ułatwiają korzystanie z tego oprogramowania oraz poprawiaja naszą produktywność. Niestety Microsoft i jego filozofia dystrybucji Windowsa czasami generuje dodatkowe problemy. Zaliczamy do nich między innymi proces zerowania komputerów z systemem operacyjnym Windows 10 lub Windows 11 do ustawień fabrycznych.

Przywracanie do ustawień fabrycznych to proces, który wykonujemy stosunkowo rzadko. W idealnych warunkach wykonuje się go raz - podczas wymiany komputera na nowy i przygotowanem starego do utylizacji lub przekazania innej osobie. Ta z pozoru prosta czynność bardzo często sprawia problemy nawet pracownikom działów IT. Wszystko przez zawiłości stworzone na przestrzeni lat przez firmę Microsoft.

Zobacz również:

• Nearby Sharing od Google - wygodny sposób na przesyłanie plików
• System MS-DOS wrócił po latach w postaci open source
• Wiemy już, ile zapłacimy za rozszerzone wsparcie techniczne systemu Windows 10

Lata temu jedynym sposobem na przywrócenie systemu operacyjnego Windows do ustawień fabrycznych było zastosowanie instalatora systemu operacyjnego, format dysku twardego oraz ponowna instalacja systemu operacyjnego, a następnie sterowników. Producenci sprzętu często przygotowywali dedykowane instalatory posiadające preinstalowane sterowniki dedykowane do danego komputera.

Aktualnie komputery z systemem operacyjnym Windows 10 lub Windows 11 możemy przywrócić do ustawień fabrycznych za pośrednictwem kilku sposobów. Do najpopularniejszych z nich zaliczamy:

• Przywracanie za pośrednictwem Ustawień
• Przywracanie za pomocą dedykowanego narzędzia dostarczanego przez producenta (z poziomu BIOS/UEFI)
• Czysta instalacja systemu operacyjnego z nośnika ISO

W niniejszym materiale przedstawiamy różnice pomiędzy tymi sposobami przywracania systemu operacyjnego oraz zwracamy uwagę na drobne różnice pomiędzy tymi sposobami.

Wbudowane w system przywracanie do ustawień fabrycznych

Wbudowane w ustawienia systemowe narzędzie przywracania systemu operacyjnego Windows 10/11 do ustawień fabrycznych to domyślna opcja, która jest faworyzowana przez firmę Microsoft. Z poziomu ustawień możemy wykonać ponowną reinstalację systemu z usunięciem wszystkich danych (możliwe jest pełne formatowanie dysku w celu upewnienia się, że dane zostały usunięte). Alternatywnie można przeinstalować jedynie system operacyjny (w celu usunięcia ewentualnych problemów z oprogramowaniem).

Opcja przywracania systemu operacyjnego z poziomu ustawień systemowych pozwala szybko wyczyścić system operacyjny i zainstalować go na nowo bez konieczności przygotowywania specjalnych instalatorów, formatowania dysku i ręcznej instalacji.

Po przejściu przez kreator, który składa się z zaledwie kilku ekranów, oprogramowanie restartuje komputer i przygotowuje się do zerowania systemu operacyjnego. Po zakończeniu procesu na sprzęcie powinien ukazać się ekran OOBE (Out Of Box Experience), a więc konfiguracji początkowej.

W praktyce bardzo często zerowanie z poziomu ustawień kasuje sterowniki do obsługi wybranych urządzeń będących na wyposażeniu komputera np. dedykowanych sensorów, kamer, mikrofonów czy dedykowanych kart graficznych. Z tego względu rozwiązanie to nie jest idealne i może przysporzyć dodatkowych problemów nowemu użytkownikowi sprzętu.

Plusem jest fakt, że po odtworzeniu system nadal będzie w tej samej wersji, a więc użytkownik nie będzie musiał instalować wielu aktualizacji z Windows Update.

Skorzystanie z dedykowanego przywracania systemu operacyjnego do ustawień fabrycznych przygotowanego przez producenta

Producenci komputerów z Windowsem prawie zawsze posiadają autorskie rozwiązania do przywracania systemu operacyjnego. Aktualnie są one bardzo zróżnicowane. Mowa bowiem o:

• Klasycznych płytach/nośnikach USB z przygotowanym obrazem systemu operacyjnego ze wszystkimi sterownikami i aplikacjami producenta
• Usługach chmurowych pozwalających przygotować obraz ISO z systemem operacyjnym i sterownikami dedykowanymi do konkretnego modelu komputera i jego konfiguracji
• Narzędziach wbudowanych w UEFI/BIOS, które automatycznie pobiorą obraz systemu operacyjnego i sterowniki oraz przystąpią do odtworzenia systemu operacyjnego
• Narzędziach wbudowanych w UEFI/BIOS, które odtworzą system operacyjny z ukrytej partycji typu Recovery lub dodatkowego nośnika wbudowanego w urządzenie

Niezależnie od wybranej/posiadanej opcji skorzystanie z dedykowanego narzędzia do przywracania systemu operacyjnego gwarantuje użytkownikowi odtworzenie komputera do stanu nowości. System operacyjny, który zostanie zainstalowany posiada wszystkie niezbędne sterowniki oraz dodatkowe aplikacje do obsługi komputera. W przeważającej większości odtwarzany jest system z dnia produkcji komputera, a więc przestarzały, który wymaga aktualizacji po przywróceniu. Urządzenia, które zostały zaktualizowane do Windowsa 11, a zakupione z Windowsem 10 najprawdopodobniej zostaną przywrócone do Windowsa 10.

Od powyższej zasady istnieją jednak reguły. Np. Microsoft umożliwia pobranie obrazów najnowszych wersji Windowsa ze sterownikami dla swoich urządzeń. Podobne narzędzie/kreator posiada Dell i HP.

Instalacja systemu operacyjnego Windows z przygotowanego nośnika ISO

Ostatni prezentowany przez nas sposób to klasyczna instalacja "od zera" z wykorzystaniem uprzednio przygotowanego nośnika ISO. Ze strony firmy Microsoft można pobrać plik ISO z systemem operacyjnym Windows 10/11 w najnowszym aktualnie wydaniu. Plik ten można wgrać na pendrive lub wypalić na płycie i w klasyczny sposób przywrócić system operacyjny z wykorzystaniem zewnętrznego nośnika "jak za starych, dobrych czasów Windowsa XP". Decydując się na to rozwiązanie należy pamiętać o sformatowaniu dysku z poziomu instalatora. Należy również mieć na uwadze, że po instalacji systemu operacyjnego konieczne może być doinstalowanie dodatkowych sterowników, które zapewnią kompatybilność sprzętu z systemem operacyjnym.