What do you think?
Rate this book
Gnoza
Wojna trwa już pół miliarda lat
Warszawa, Polska, świat w połowie XXI wieku. Wydaje się, że kryzys ekologiczny został zdławiony, największe nierówności społeczne zasypane, a globalny konflikt jedynie tli się. Jaką cenę przyjdzie za to zapłacić?
Rozwój coraz sprawniejszych i coraz tańszych Sztucznych Inteligencji przyspieszyła pandemia 2020 i następująca po niej dekada kryzysów. W oparciu o systemy SI pracują Asystenci Personalni - czyli prywatne interfejsy, doradcy - analizujący wzorce zachowania i zbiory big data, które wiedzą o ludziach więcej niż oni sami. Dzięki tej wiedzy najlepiej pokierują twoim zdrowiem, dietą, sportem, karierą, pracą, związkiem, czasem wolnym, rozrywką, życiem osobistym…
Warszawa, Polska, świat w połowie XXI wieku. Wydaje się, że kryzys ekologiczny został zdławiony, największe nierówności społeczne zasypane, a globalny konflikt jedynie tli się. Jaką cenę przyjdzie za to zapłacić?
Rozwój coraz sprawniejszych i coraz tańszych Sztucznych Inteligencji przyspieszyła pandemia 2020 i następująca po niej dekada kryzysów. W oparciu o systemy SI pracują Asystenci Personalni - czyli prywatne interfejsy, doradcy - analizujący wzorce zachowania i zbiory big data, które wiedzą o ludziach więcej niż oni sami. Dzięki tej wiedzy najlepiej pokierują twoim zdrowiem, dietą, sportem, karierą, pracą, związkiem, czasem wolnym, rozrywką, życiem osobistym…
224 pages, Hardcover
First published October 8, 2021
About the author
Michał Cetnarowski
33 books4 followersMichał Cetnarowski: redaktor, pisarz, krytyk, tłumacz. Współpracownik "Czasu Fantastyki”, "Nowej Fantastyki”, e-zinu "„Creatio Fantastica”; artykuły popularyzatorskie i okołoliterackie publikował także m.in. w "Polityce”, "Wiedzy i Źyciu”, "Focusie: Historia”, "Odkrywcy”, "Archeologii Źywej”. Redaktor-selekcjoner antologii Nowe idzie, próbującej odpowiedzieć na pytanie, jak wygląda młoda polska fantastyka A.D. 2008, Głos Lema, zbioru na 90. rocznicę urodzin Stanisława Lema oraz Science fiction (2011), w którym polscy autorzy piszą "nowe science fiction". W latach 2010–2012 szef działu z literaturą polską w rodzimej edycji magazynu "Fantasy & Science Fiction”. Od 2013 redaktor działu polskiego "Nowej Fantastyki”. Autor zbioru opowiadań Labirynty (2009).
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 10 of 10 reviews
December 2, 2021
Gnoza to po prostu bardzo solidna powieść science fiction. Przemyślana wizja świata wsparta dynamiczną warstwą językową oraz sprawnie poprowadzoną fabułą gwarantują frapującą lekturę. Natomiast warstwa filozoficzna wzbogaca ją dodatkowo. Podobnie jak hipnotyzująca okładka.
July 20, 2022
This is an SF novel, which mixes cyberpunk, cli-fi and philosophical musings. The translation of the title to English in Gnosis, which is the common Greek noun for knowledge and is best known for its implication within Gnosticism, an early Christianity (and other religions) idea that there is a distinction between the highest, unknowable God, who is responsible for spirits and the evil Demiurge, "creator" of the material universe.
In Gnosticism, the biblical serpent in the Garden of Eden was praised and thanked for bringing knowledge (gnosis) to Adam and Eve and thereby freeing them from the Demiurge's control.
I’ve read this novel, published in 2021, because it is one of the nominees for Janusz A. Zajdel Award for 2022. This SFF fannish award is roughly the equivalent of Hugo for Poland. The book was also nominated for Jerzy Żuławski Literary Award, which is closer to Nebula.
The following review contains some spoilers about the early developments of the plot.
The book starts with the protagonist, twenty-something woman Matylda, visiting her friend in a mental hospital. The friend ‘fried half of her own brain because was unable to recover from what she has seen in Haven’ and is largely unresponsive, but during this visit draws seemingly random lines, which coalesce into a portrait of Matylda’s father, whom that friend has never met and who for years was out, mining asteroids.
Then we move to the first part, which is a version of near future (middle of the 21st century) Warsaw, where Ais allowed for great advances in the quality of life, but at the same time limits what people are able to do. Matylda is a member of an environmental-anarchist community that attempts to fight AIs for getting humans their choices back. This part is full of ‘new’ heavily Anglicized language, which makes it a bit hard to follow, but introduces interesting words, like ‘asap’ as a slur about ‘ordinary’ people, who need their wishes realized ASAP, even if in the longer term it negatively affects the environment as well as their own life. The ubiquitous surveillance makes Matylda guard her emotions and even heartbeat in order not to show the AIs that she plans an act of artistic terrorism.
The story takes a serious turn in the following parts, with Matylda joining a strange group, which includes among others, a rabbi, a shaman, and several Tibetan monks to find out that a strange object that defies the laws of physics (the Demiurge?) is returning to Earth and that it doesn’t like how life has developed. It is very likely that the previous five mass extinctions were caused by it, and now the sixth is coming…
I’ve found the novel interesting, but quite uneven and sometimes moving too deeply into post-modern, like using computer-generated verses (often non-sensical) or trying to describe the indescribable Other.
In Gnosticism, the biblical serpent in the Garden of Eden was praised and thanked for bringing knowledge (gnosis) to Adam and Eve and thereby freeing them from the Demiurge's control.
I’ve read this novel, published in 2021, because it is one of the nominees for Janusz A. Zajdel Award for 2022. This SFF fannish award is roughly the equivalent of Hugo for Poland. The book was also nominated for Jerzy Żuławski Literary Award, which is closer to Nebula.
The following review contains some spoilers about the early developments of the plot.
The book starts with the protagonist, twenty-something woman Matylda, visiting her friend in a mental hospital. The friend ‘fried half of her own brain because was unable to recover from what she has seen in Haven’ and is largely unresponsive, but during this visit draws seemingly random lines, which coalesce into a portrait of Matylda’s father, whom that friend has never met and who for years was out, mining asteroids.
Then we move to the first part, which is a version of near future (middle of the 21st century) Warsaw, where Ais allowed for great advances in the quality of life, but at the same time limits what people are able to do. Matylda is a member of an environmental-anarchist community that attempts to fight AIs for getting humans their choices back. This part is full of ‘new’ heavily Anglicized language, which makes it a bit hard to follow, but introduces interesting words, like ‘asap’ as a slur about ‘ordinary’ people, who need their wishes realized ASAP, even if in the longer term it negatively affects the environment as well as their own life. The ubiquitous surveillance makes Matylda guard her emotions and even heartbeat in order not to show the AIs that she plans an act of artistic terrorism.
The story takes a serious turn in the following parts, with Matylda joining a strange group, which includes among others, a rabbi, a shaman, and several Tibetan monks to find out that a strange object that defies the laws of physics (the Demiurge?) is returning to Earth and that it doesn’t like how life has developed. It is very likely that the previous five mass extinctions were caused by it, and now the sixth is coming…
I’ve found the novel interesting, but quite uneven and sometimes moving too deeply into post-modern, like using computer-generated verses (often non-sensical) or trying to describe the indescribable Other.
October 2, 2022
Nie trafiła do mnie. Skojarzyła mi się z Córką Łupieżcy, ale nie w tym dobrym znaczeniu. Po kilku podejściach do tekstów Michała Cetnarowskiego mam poczucie, że nie po drodze mi z jego twórczością.
March 5, 2024
Długo myślałem co mógłbym napisać o Gnozie Michała Cetnarowskiego i doszedłem do wniosku, że nawet sporo. Książka, która zaczyna się jak cyberpunkowa historia zahacza też o opowieść o pierwszym kontakcie czy fantastykę religijną i podąża za swoim tytułem, bo i smaczki filozoficzne się tu znajdą. Trochę ponad dwieście stron oferuje nam poważną rozkminę, gdzie od odpowiedzi ważniejsze są pytania, które autor nam zadaje. Wyszło z tego pierwszorzędne science fiction, trochę w stylu Jacka Dukaja. Ten ostatni trochę milczy wydawniczo, lecz nie musimy się tym przejmować skoro mamy takie powieści jak Gnoza. Widać tu pomysł na fabułę, postaci i czas w jakim dzieje się cała rzecz. Uwodzi język, pełen wielu neologizmów, które szybko jednak przyswajamy. Przyznam, że początek książki mnie nie kupił od razu, ale z każdą stroną było lepiej i lepiej. Gdzieś w środku lektury miałem ochotę powiedzieć WOW! jakie to dobre. Bo czytając Gnozę naprawdę ma się poczucie, że obcuje się z bardzo dobrą, jeśli nie rewelacyjną powieścią gatunkową, która nie dość że bawi to i zmusza do myślenia. Wiadomo, że niektóre pomysły gdzieś już widzieliśmy, pewne wątki spotkaliśmy w innych książkach, ale w niczym to nie ujmuje talentowi autora, a moim zdaniem wręcz dowodzi jego pomysłowości, by z tego co już niby znamy, stworzyć całkiem nową rzecz i to na wysokim poziomie. Pan Michał z całą pewnością dołącza do grona moich ulubionych, polskich pisarzy fantastyki i chętnie sięgnę po jego inne książki. Serdecznie polecam jeśli lubicie niebanalną fantastykę naukową!!!
Read
October 7, 2022zmęczyłem
October 2, 2021
To jest zdecydowanie Dukaj-lite - ale dobre lite. Bez dłużyzn, bez szkatułkowych opisów, bez salwy z garłacza załadowanego neologizmami. Dobra historia, starannie skręcony świat, wyraziści bohaterowie. Czytało sięto tak wartko, że spokojnie można by to rozbudować o jakieś sto stron bez rozcieńczania jakości.
Jedyna rzecz która mi zaskrzypiała w całości: Matylda, buńczuczny anark podpaliła by pół Bazy gdyby ktoś ją ciągnął na te kroplówki. Tak, był w książce kawałek że nawet anarkiści posłusznie chodzą na szczepienia, bo jest to ważne. W moim modelu postaci który sobie zbudowałem do tego momentu, postać Matyldy zrobiła by wszystko, żeby kolejnej kroplówki nie zaliczyć. A ten temat przechodzi praktycznie zupełnie bez krzty buntu.
Ale i tak była to świetna lektura :)
Jedyna rzecz która mi zaskrzypiała w całości: Matylda, buńczuczny anark podpaliła by pół Bazy gdyby ktoś ją ciągnął na te kroplówki. Tak, był w książce kawałek że nawet anarkiści posłusznie chodzą na szczepienia, bo jest to ważne. W moim modelu postaci który sobie zbudowałem do tego momentu, postać Matyldy zrobiła by wszystko, żeby kolejnej kroplówki nie zaliczyć. A ten temat przechodzi praktycznie zupełnie bez krzty buntu.
Ale i tak była to świetna lektura :)
This entire review has been hidden because of spoilers.
April 18, 2024
Ciekawie postawione pytania dotyczące naszej globalnej przyszłości, dużo wątków i przenikania się możliwych scenariuszy rozwoju ludzkości. Intrygujący wątek walki ducha ze szkiełkiem i okiem. Interesujący wątek rodzinny choć nieco niedopracowany w mojej opinii. Książkę czyta się przy dużym skupieniu, ogrom neologizmów i dygresji opisujących światy.
October 5, 2022
Bardzo hermetyczna, lekko przeładowane nowomową, temat prosty ale wizja - niesamowita.
March 5, 2024
EDIT: ale się dałem nabrać, gdy czytałem ją w zeszłym roku. W powieści Cetnarowskiego najciekawszy okazuje się język i wizja świata zawieszonego gdzieś na granicy człowieczeństwa i postczłowieczeństwa. Miałem wrażenie, że to pomysł oryginalny, ale okazuje się, że nie do końca. Zainteresowanym polecam lekturę "Linii Oporu" Dukaja (opowiadanie ze zbioru "Król Bólu").
Displaying 1 - 10 of 10 reviews