Wełnowiec – jak się pozbyć?

Wełnowce to podstępne szkodniki roślin doniczkowych, które mogą powodować nawet ich obumieranie. Kluczowe dla ocalenia naszego okazu jest szybkie podjęcie walki z zagrożeniem. Dowiedz się, jak rozpoznać wełnowce i w jaki sposób uratować zaatakowane rośliny, wykorzystując sprawdzone domowe sposoby albo gotowe preparaty!

Czym są wełnowce i jak je rozpoznać na roślinach?

Wełnowce to malutkie owady, których ciała pokryte są puszystym, białym, różowawym lub lekko szarawym nalotem, przypominającym strzępki wełny. Najczęściej można je zauważyć po spodniej stronie liści, ale wełnowce żerują na wszystkich częściach rośliny, włącznie z korzeniami.

Na ich obecność może wskazywać również tzw. rosa miodowa, czyli lepka wydzielina wełnowców stanowiąca doskonałą pożywkę dla rozwoju chorób grzybowych, dostrzegalna na liściach rośliny i pozostałych jej częściach.

• Jak pozbyć się szczura z domu?

Dorosła postać szkodnika porusza się w bardzo niewielkim stopniu, jednak jego larwy przemieszczają się dość intensywnie i są w stanie poważnie zaszkodzić roślinie. Dlatego jeśli zauważysz wełniste kłaczki na liściach i w różnych zakamarkach roślin doniczkowych, reaguj!

Dlaczego wełnowce są groźne dla roślin?

Szkodniki wysysają sok komórkowy z zainfekowanej rośliny, co prowadzi do zniekształcenia pędów oraz zawiązków kwiatowych, jak również powoduje żółknięcie, zasychanie i pojawianie się brunatnych plam na powierzchni liści, co w dalszej kolejności skutkuje ich opadaniem. Wzrost rośliny zostaje zahamowany, staje się ona znacznie osłabiona, a w najgorszym przypadku może dojść nawet do jej zamierania.

Jaki gatunki roślin są atakowane przez wełnowce?

Niestety, wełnowce potrafią w krótkim czasie zniszczyć większość uprawianych w domach roślin. Są to tzw. organizmy polifagiczne, czyli mające wielu potencjalnych żywicieli. Często atakowanymi przez te szkodniki gatunkami są draceny, bromelie, kamelie, storczyki, fikusy oraz różne sukulenty. Inwazji wełnowców wyjątkowo sprzyja okres grzewczy, w czasie którego szkodników jest dużo i są w stanie w szybkim tempie przenosić się na powierzchnię innych roślin.

Jak zwalczyć wełnowce na roślinie? Domowe sposoby vs chemikalia

Czy warto stosować środki chemiczne na wełnowce?

W pierwszej kolejności warto wypróbować różne domowe sposoby na pozbycie się wełnowców. Ekologiczne środki mogą się jednak okazać mniej skuteczne i wówczas nie pozostaje nam nic innego jak sięgnąć po chemiczne preparaty do ochrony roślin doniczkowych, najczęściej w formie oprysku lub pałeczek doglebowych. Stosuje się je zwykle co ok. 7-10 dni, uważając, by inne rośliny, niezaatakowane przez szkodniki, nie miały z nimi styczności.

W sklepach ogrodniczych bez problemu dostaniemy środki przeznaczone do zwalczania właśnie tych szkodników. Zastosowane zgodnie z zaleceniami producenta z pewnością przyniosą oczekiwane rezultaty.

Należy pamiętać, że muszą to być preparaty o działaniu systemicznym, gdyż woskowe okrycie tych szkodników chroni ich ciała przed oddziaływaniem środków o charakterze kontaktowym. Chemiczne zwalczanie wełnowca polega na tym, że ginie on po spożyciu zatrutego soku rośliny, na której żerował.

Mechaniczne usuwanie wełnowców na roślinie

Jeżeli szkodników nie jest bardzo dużo, możemy spróbować podobnych sposobów, jak te używane do zwalczania tarczników (gatunek blisko spokrewniony z wełnowcem). Pozbywamy się ich z powierzchni roślin mechanicznie, wykorzystując do tego patyczki higieniczne, szczoteczkę do zębów, małą gąbkę lub wacik.

Dla lepszego efektu warto je dodatkowo nasączyć alkoholem lub szarym mydłem. Pocierając, uważajmy, by nie uszkodzić powierzchni roślin, zwłaszcza tych najbardziej delikatnych.

Opłukiwanie roślin wodą

Pozbycie się wełnowców nie powinno być trudne, jeśli ustawimy roślinę pod prysznicem i opłukamy dokładnie z każdej strony pod silnym strumieniem wody. Należy jednak uważać na delikatne rośliny, u których taki zabieg mógłby spowodować opadnięcie liści, a zwłaszcza kwiatów.

Skutecznym sposobem, możliwym do wykonania w warunkach domowych, jest również zanurzanie całych roślin w ciepłej wodzie na ok. 35 min (pamiętajmy, że zamoczone muszą być również korzenie). Warto dodać do niej choć kilka kropli płynu do mycia naczyń, dzięki czemu łatwiej będzie usunąć ochronną powłokę ciała wełnowców. Opłukiwanie roślin wodą to szczególnie korzystna metoda usuwania wełnowców z kaktusów i innych roślin, na których szkodniki żerują w trudno dostępnych miejscach.

Stosowanie oprysku

Przemywanie roślin roztworem wody, płynu do mycia naczyń i alkoholu

Sprawdzonym sposobem, by zwalczyć wełnowce, zwłaszcza w trudno dostępnych miejscach, jest potraktowanie ich mieszaniną wody, płynu do mycia naczyń oraz alkoholu. Stosujemy proporcje pięć łyżek stołowych płynu do mycia naczyń i tyleż samo alkoholu (np. denaturat, spirytus) wymieszanych z litrem wody.

Tak powstałym roztworem spryskujemy roślinę lub zanurzamy ją w nim, uważając jednak, by nie przeniknął do gleby. Można też przy pomocy szmatki lub wacika przemyć specyfikiem powierzchnię liści z obu stron i zastosować go na łodygach. Na koniec należy dokładnie wypłukać roślinę czystą wodą. Zabieg powtarzamy co 2 lub 3 dni.

Szare mydło na pozbycie się wełnowców

Polecaną metodą na zwalczanie wełnowca będzie również zastosowanie roztworu szarego mydła z litrem wody. Wystarczy rozpuścić we wrzątku 15-20 g mydła i poczekać, aż mieszanina stanie się tylko lekko ciepła. Następnie przecieramy nią liście roślin z każdej strony, a w zakamarkach pomagamy sobie, stosując patyczki higieniczne. Zajmuje to trochę czasu, ale jest też bardzo skuteczne. Proces warto kilkakrotnie powtórzyć, zachowując odstęp 5-7 dni.

Zwalczanie szkodników olejem parafinowym

Sprawdzone domowe sposoby obejmują także smarowanie liści oraz łodyg olejem parafinowym. Po prostu mieszamy w proporcji 1:1 wodę i ciekłą parafinę zakupioną w aptece, a następnie dodajemy do tego kilka kropli płynu do mycia naczyń. Jednorodną mieszaninę należy nanieść bezpośrednio na ciała wełnowców, najlepiej przy pomocy pędzla. Posmarujmy nie tylko widoczne wełniste kłaczki, ale wszystkie zakamarki w liściach i łodygach rośliny, w których szkodnik mógłby złożyć jaja.

Pokrycie ciała wełnowców oraz ich jaj olejem parafinowym blokuje dostęp powietrza do nich i w konsekwencji szkodniki giną. Należy odczekać po zabiegu kilka dni, a następnie roślina powinna zostać dokładnie spłukana ciepłą wodą (najlepiej zrobić to pod prysznicem). Jeśli roślina zostanie ponownie zaatakowana przez szkodniki, zabieg powtarzamy. Skuteczne są również różnego rodzaju gotowe, naturalne preparaty na bazie oleju, do zakupienia w sklepach ogrodniczych.

Czy metoda biologiczna uratuje rośliny doniczkowe?

Metoda biologiczna zwalczania wełnowców polega na zastosowaniu ich naturalnych wrogów – biedronki wełnowcowej oraz błonkówki. Są to owady, które żywią się zarówno jajami, larwami, jak i dorosłymi osobnikami wełnowców. Wykorzystanie ich jest skutecznym sposobem, ale niestety nie w warunkach domowych, tylko w szklarniowej uprawie roślin.

Właściwe obchodzenie się z nowo zakupionymi roślinami

Roślinę przyniesioną do domu powinniśmy przez kilka tygodni poddać kwarantannie, aby móc zaobserwować, czy nie pojawiają się objawy zaatakowania przez wełnowce albo inne szkodniki czy choroby. Przyglądajmy się również kondycji roślin jeszcze przed ich zakupem.

Podsumowanie

Wełnowce to bardzo niebezpieczne szkodniki, które są w stanie w krótkim czasie zniszczyć nawet najwspanialszy okaz.

Jeżeli zauważyłeś na roślinach doniczkowych białe kłaczki, szybko sięgnij po sprawdzone domowe sposoby na pozbycie się nieproszonych gości, a jeśli okażą się one niewystarczające, musisz wybrać mniej ekologiczne, chemiczne środki o działaniu systemicznym. Na rynku dostępne są również przyjazne dla środowiska, naturalne preparaty, przede wszystkim na bazie olejów.

Wełnowce są problematyczne, jednak zaatakowane rośliny przy odpowiednio szybkiej i adekwatnej reakcji powinny powrócić do idealnego stanu.