Instalacja elektryczna w domu: przyłączenie, montaż [krok po kroku]

Instalacja elektryczna
Domowa instalacja elektryczna

Budowa domu wiąże się z koniecznością rozplanowania zarówno wszelkich pomieszczeń, jak i instalacji.

Jednym z najważniejszych elementów będzie właśnie instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym, która musi gwarantować nie tylko bezproblemowe funkcjonowanie urządzeń elektrycznych, ale także bezpieczeństwo dla domowników.

O czym na pewno trzeba pamiętać i na co szczególnie zwrócić uwagę przy projektowaniu i wykonaniu instalacji elektrycznej?

Warunki przyłączenia do sieci elektrycznej

Podłączenie prądu do domu
Podłączenie prądu do domu

Przyłącze energetyczne stanowi niezwykle ważną część instalacji i łączy sieć elektroenergetyczną zewnętrzną z instalacją na danej działce budowlanej.

Przypominamy, że należy spełnić określone formalności i poczekać na montaż przyłącza elektrycznego.

Kwestie związane z przyłączeniem sieci elektrycznej są regulowane przez prawo energetyczne, zgodnie z którym inwestor jest zobowiązany, na podstawie zapisów umowy z dostawcą prądu, do uiszczenia opłaty przyłączeniowej, natomiast zakład energetyczny do wykonania przyłącza do granicy działki zakończonego skrzynką ZK.

Z kolei montaż przyłącza do stawianych budynków, a więc Wewnętrznej Linii Zasilającej WLZ pozostaje już w gestii inwestora

Forma przyłącza energetycznego

Przyłącze elektryczne
Przyłącze elektryczne

Jak przedstawia się podział instalacji elektrycznych? Przyłącze prądu może mieć dwojaką formę.

Kiedyś najczęściej było stosowane przyłącze energetyczne napowietrzne, jednak z powodu mniejszego bezpieczeństwa i wątpliwych walorów estetycznych, to raczej nie jest już wybierane.

Obecnie zazwyczaj wykorzystuje się kablowe przyłącze energii elektrycznej, kiedy prąd zostaje doprowadzony przy użyciu podziemnych kabli.

Tego typu przyłącze może zostać zrobione zarówno z linii podziemnej, jak i napowietrznej.

Podstawowym komponentem tego rozwiązania pozostaje złącze kablowe, a więc specjalna skrzynka usytuowana na granicy danej posesji.

Złącze ma licznik energii, a także główne zabezpieczenia.

Warto podkreślić, że cały osprzęt pozostaje własnością dostawcy prądu, a właściciel działki nie ma dostępu do środka skrzynki.

Kablowe przyłącze należy usytuować w odpowiedniej odległości od pozostałych mediów, a przebieg okablowania należy nanieść na mapę geodezyjną działki.

Niezbędny jest również dokładny projekt instalacji elektrycznej.

Zapotrzebowanie na moc

Zapotrzebowanie na moc
Zapotrzebowanie na moc

Pierwszą i podstawową kwestią będzie otrzymanie warunków technicznych przyłączenia do sieci elektroenergetycznej.

W tym celu należy zgłosić się do zakładu energetycznego, gdzie zostaną udzielone wszelkie informacje na ten temat.

Tam również dostaniemy formularz wniosku, ewentualnie możemy go pobrać ze strony internetowej dostawcy energii [Wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej o napięciu 230/400 v odbiorczych urządzeń, instalacji lub sieci].

Nie wolno zapominać, iż wniosek musi określać wartość mocy przyłączeniowej, więc trzeba się nad tym zastanowić już na etapie powstawania projektu budowlanego.

Moc przyłączeniowa zależy zarówno od ilości, jak i mocy wszystkich urządzeń podłączonych do instalacji elektrycznych.

Przyjmuje się, że w przypadku domu jednorodzinnego zapotrzebowanie na moc wynosi zazwyczaj 10-15 KW.

Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości, moc urządzeń znajduje się na tabliczkach znamionowych lub jest do sprawdzenia w katalogu producenta.

Rzeczywiste zapotrzebowanie łatwo obliczyć, o ile mamy dokładny plan instalacji, który uwzględnia wszystkie urządzenia.

Warto przy tym pamiętać, że największym chwilowym poborem energii elektrycznej charakteryzują się wszystkie urządzenia grzewcze, jak ogrzewanie podłogowe, grzejniki ścienne czy kuchenka elektryczna w domu oraz przepływowe ogrzewacze wody.

Z kolei takie urządzenia, jak kino domowe, komputery bądź drobny sprzęt AGD mają stosunkowo niewielką moc.

Praktyka pokazuje, że z reguły warunki przyłącza mają lekko zawyżone parametry, jednak nie warto też z tym przesadzić, chyba że nie zależy nam na jak najniższych kosztach.

Ponadto bywają problemy z uzyskaniem zbyt dużego przydziału mocy ze względu na niezbyt dobry stan techniczny sieci niskiego napięcia w naszym kraju.

Zakład energetyczny musi w ciągu 30 dni wydać warunki techniczne przyłączenia sieci elektrycznej.

Dotyczy to sytuacji, kiedy moc znamionowa nie przekracza 1 kW.

W innym przypadku ten czas wydłuża się do 150 dni. Jednak należy podkreślić, że raczej zdarza się to w budownictwie mieszkaniowym.

Dokumenty

Formularz wniosku o wydanie warunków technicznych zazwyczaj wymaga uzupełnienia o inne dokumenty, a ich rodzaj jest zależny od wymogów danego dostawcy.

Najczęściej będzie to akt własności bądź inny dokument, który potwierdzi własność działki oraz schemat zabudowy łącznie ze szkicem sytuacyjnym.

Warunki przyłączenia wydane przez zakład energetyczny zawierają:

  • Określenie sposobu zasilania obiektu;
  • Informacje dotyczące wybranego rodzaju przyłącza (napowietrzne czy kablowe);
  • Przedstawienie parametrów technicznych przyłącza i umiejscowienia przyłącza;
  • Uzgodnienia z zakładem energetyki, w tym planowany koszt.

Najczęściej potrzebne jest przyłącze tymczasowe, a potem stałe. W takiej sytuacji należy zaznaczyć oba cele we wniosku.

Bywa, że można to zrobić na jednym wniosku albo konieczne są dwa oddzielne wnioski – dla budowy i dla gotowego domu.

Trzeba pamiętać, że w przypadku przyłącza kablowego konieczny jest kompletny schemat instalacji, który podlega ocenie zakładu energetycznego w kwestii spełnienia wszystkich warunków technicznych oraz Zakładu Uzgadniania Dokumentacji w zakresie zgodności z pozostałymi mediami na działce.

Wykonanie przyłącza następuje dopiero po zatwierdzeniu projektu przez obie instytucje.

Warunki techniczne przyłączenia do sieci elektrycznej są ważne przez 2 lata od dnia ich wydania.

Czas oczekiwania

Ile czeka się na przyłączenie prądu do domu?
Ile czeka się na przyłączenie prądu do domu?

Ta kwestia jest uwzględniona w umowie, którą się otrzymuje po uzyskaniu warunków technicznych przyłączenia sieci.

Zapis zawiera maksymalny termin wykonania przyłącza, więc niekiedy zdarza się, że realny termin jest wcześniejszy.

Z reguły czas oczekiwania wynosi od jednego do sześciu miesięcy, a wiele zależy od warunków pogodowych, lokalnych warunków technicznych oraz obciążenia danego zakładu energetycznego.

Ile kosztuje przyłączenie do sieci elektrycznej?

Ile kosztuje przyłączenie do sieci elektrycznej?
Ile kosztuje przyłączenie do sieci elektrycznej?

Ostateczny koszt instalacji elektrycznej i wykonania przyłącza zależy od kilku czynników. Istotny jest przede wszystkim rodzaj przyłącza i tutaj kablowe przyłącze zawsze jest droższe od napowietrznego.

Chcąc oszacować koszt instalacji elektrycznej należy pamiętać, że ważna jest długość przyłącza (standardowa ma do 200 m długości), ponieważ za każdy dodatkowy metr są naliczane dodatkowe opłaty rzędu 40-80 zł w zależności od stawek danego dostawcy.

W opłacie zawarta jest także moc przyłączenia.

Standardowe przyłącze o długości do 200 m kosztuje 100-140 zł za 1 KW mocy przyłączeniowej w przypadku przyłącza napowietrznego, więc przyłącze o mocy 10 kW oznacza wydatek 1000 – 1400 zł.

Z kolei cena kablowego przyłącza wynosi 150 – 200 zł, więc za przyłącze o mocy 10 kW wydamy 1500 – 2000 zł.

Tymczasowe i stałe przyłącze

Tymczasowe i stałe przyłącze
Tymczasowe i stałe przyłącze

Na czas budowy wykonuje się tymczasowe, napowietrzne przyłącze energii elektrycznej, zaraz po uzyskaniu warunków technicznych i podpisaniu umowy o jego wykonanie.

Z kolei umowa o dostawę prądu staje się podstawą do założenia licznika i dopiero po jego założeniu przyłącze jest aktywne.

O zakończeniu prac budowlanych należy niezwłocznie powiadomić zakład energetyczny, gdyż tymczasowe przyłącze oznacza wyższe opłaty licznikowe.

Po demontażu przyłącza tymczasowego przystępuje się do dalszych działań.

Przyłącze napowietrzne stałe prowadzi się linią napowietrzną do skrzynki złącza napowietrznego, natomiast kablowe prowadzi się pod powierzchnią ziemi, zgodnie z wcześniej przygotowanym projektem.

Niezbędnym krokiem, przed przyłączeniem prądu, będzie jeszcze odbiór wewnętrznej instalacji elektrycznej.

Pozostaje tylko podpisanie umowy i wybór odpowiedniej taryfy, według której mają być naliczane koszty zużycia energii.

Do wyboru mamy jednostrefową G11, kiedy opłata jest stała przez całą dobę bądź dwustrefową G12, kiedy w nocy płacimy mniej.

Zewnętrzna i wewnętrzna instalacja

Instalacja zewnętrzna i wewnętrzna
Instalacja zewnętrzna i wewnętrzna

Schemat instalacji zawsze musi uwzględniać zarówno praktyczność, jak i bezpieczeństwo użytkowania, dlatego lepiej nie powierzać takiego zadania komuś, kto się na tym nie zna.

O błędy bardzo łatwo, natomiast wszelkie korekty są nie tylko kosztowne, ale niekiedy trudne w realizacji.

Domowa instalacja elektryczna zewnętrzna

Instalacja zewnętrzna
Instalacja zewnętrzna

W przypadku instalacji elektrycznych zewnętrznych zdarza się zapominać, że obejmuję one nie tylko budynek, ale także całą posesję.

Przecież brama wjazdowa, podjazd, taras czy nawet ogród wymagają oświetlenia, a do tego niezbędna jest instalacja elektryczna!

Trudno byłoby też wygodnie funkcjonować bez odpowiednio zabezpieczonych gniazd elektrycznych na tarasie bądź w garażu.

Jeżeli decydujemy się na domofon albo wideodomofon, to takie urządzenia również potrzebują zasilania elektrycznego, a tym samym poprowadzenia przewodów do domu.

Warto zadbać aby zewnętrzne instalacja elektryczna została podłączona zanim utwardzi się podjazd.

Domowa instalacja elektryczna zewnętrzna powinna spełniać ostrzejsze warunki bezpieczeństwa ze względu na większe zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym oraz narażenie przewodów na uszkodzenia izolacji przez zmienne warunki atmosferyczne, wodę, a nawet uszkodzenie mechaniczne.

Trzeba pamiętać, że w ziemi można stosować jedynie kable mające solidną izolację z oznaczeniem YKY. Instalacje elektryczne w ziemi można dodatkowo osłonić rurkami, szczególnie w miejscach, gdzie istnieje ryzyko wrośnięcia korzeni drzew.

Nie wolno zapominać o tym, aby połączenia kabli znajdowały się powyżej poziomu terenu, najlepiej wewnątrz opraw oświetleniowych, ponieważ są najbardziej narażone na uszkodzenie.

Kable należy układać na głębokości co najmniej 0,5 m i zasypać piaskiem, natomiast 10 cm nad nimi umieszcza się zabezpieczającą folię niebieską.

Jeżeli wykorzystuje się instalacje elektryczne zasilane prądem maksimum 24 V, to stosuje się specjalny transformator bezpieczeństwa, aby rozdzielić uzwojenia pierwotne i wtórne, co zapobiega pojawieniu się napięcia 230V.

Taki transformator umieszcza się wewnątrz budynku i nie potrzeba innych zabezpieczeń.

Jednak nie wszystkie zewnętrzne źródła światła są przystosowane do tak niskiego napięcia. W przypadku instalacji elektrycznych o napięciu 230V potrzebne jest dodatkowe zabezpieczenie w postaci wyłącznika nadprądowego i różnicowoprądowego.

Domowa instalacja elektryczna wewnętrzna

Instalacja wewnętrzna
Instalacja wewnętrzna

Teoretycznie mamy dość dużą swobodę w kwestii planowania instalacji elektrycznej wewnętrznej, ale lepiej nie oszczędzać na ilości gniazdek i źródeł światła.

Dawne normy mówiące o jednym gniazdku na 6 m2 pomieszczenia przechodzą do lamusa i coraz częściej projektując instalacje elektryczne umieszcza się gniazdka na każdej z czterech ścian.

Wszystko bierze się ze stale rosnącej liczby urządzeń elektrycznych. Korzystanie z rozgałęziaczy i przedłużaczy jest po prostu uciążliwe, jest znacznie wygodniej kiedy instalacja elektryczna jest bardziej rozbudowana.

Nawet, jeżeli pierwotnie nie planujemy żadnego urządzenia w danym miejscu, to i tak warto, aby instalacja elektryczna uwzględniała tam kilka dodatkowych gniazd bądź zaślepionych puszek pod gniazda.

Wykonanie dwóch różnych obwodów czy nawet większej ilości obwodów i gniazd jeszcze na etapie budowania domu jest nie tylko mniej kłopotliwe, ale też znacznie tańsze niż przeróbka gotowych instalacji elektrycznych w przyszłości.

Dobrym pomysłem będzie również wykonanie kanału instalacyjnego, który połączy kondygnacje domu, a później umożliwi łatwą rozbudowę instalacji elektrycznej.

To może być nawet rura z tworzyw sztucznych o średnicy 50 mm ukryta w płytkich bruzdach wyciętych w ścianie.

Instalacja elektryczna powinna mieć okablowanie rozplanowane zgodnie ze specyfiką wymagań poszczególnych pomieszczeń.

Elementy domowej instalacji elektrycznej

Elementy instalacji elektrycznej w domu
Elementy instalacji elektrycznej w domu

Obwody elektryczne

Instalacja elektroenergetyczna zawsze jest podzielona na mniejsze fragmenty, czyli obwody obejmujące punkty oświetleniowe lub grupę gniazd.

Każdy osobny obwód musi mieć własne zabezpieczenie przed zwarciem i przeciążeniem, a więc wyłącznik nadmiarowoprądowy, który znajduje się w tablicy rozdzielczej.

Instalacje elektryczne mają też inne rodzaje zabezpieczeń, ale są one zazwyczaj wspólne przy kilku obwodach gniazd.

Z jednego obwodu można tworzyć maksymalnie 20 punktów oświetleniowych lub 10 gniazd (nigdy równocześnie), jednak korzystna jest sytuacja, kiedy na każdej kondygnacji instalacja elektryczna będzie miała minimum dwa obwody.

W razie awarii nie ryzykujemy całkowitymi ciemnościami w pomieszczeniu. Jeden obwód można poprowadzić na lewo od wejścia, a drugi na prawo.

Trzeba też pamiętać, aby urządzenia montowane na stałe oraz o mocy ponad 1,5 kW były zasilane z osobnego obwodu, co ograniczy obciążenie działające na instalację elektryczną w domu.

Najczęściej stosuje się obwody jednofazowe (230V), ale w garażu i pomieszczeniu technicznym warto aby instalacja elektryczna miała obwód trójfazowy (400 V).

Rozdzielnica instalacji elektrycznej

Tablica rozdzielcza, czyli rozdzielnica, jest miejscem, gdzie zbiegają się wszystkie obwody. To swoiste centrum sterowania i zasilania, dlatego instalacja elektryczna powinna mieć rozdzielnicę o z góry określonych parametrach.

Rozdzielnica musi być na tyle duża, aby zapewnić odpowiednie chłodzenie dla osprzętu w niej się znajdującego oraz dać możliwość jej rozbudowy.

Ponadto należy czytelnie opisać urządzenia w celu łatwej identyfikacji poszczególnych obwodów.

Dobrze ją umieścić w pobliżu wejścia do domu, na wysokości wzroku dorosłego człowieka, co ułatwia dotarcie do niej.

Właśnie w rozdzielnicy montuje się wyłączniki nadmiarowoprądowe i różnicowoprądowe, które zabezpieczają instalacje elektryczne przed przeciążeniem, a także ludzi przed porażeniem prądem.

Instalacja elektryczna – gniazda i łączniki

Rozmieszczenie gniazd i łączników decyduje o wygodzie użytkowania, dlatego niezbędne będzie przemyślenie rozmieszczenia sprzętów elektrycznych oraz przeznaczenia pomieszczeń.

Instalacja elektryczna w salonie i pokoju dziennymWażna jest lokalizacja i liczba punktów światła tak, aby podkreślić walory estetyczne tych pomieszczeń oraz zagwarantować wygodę użytkowników. Trzeba pamiętać, że konieczne będzie oświetlenie sufitowe, ale także kierunkowe, ścienne. Włączniki oświetleniowe powinny znajdować się w jednym miejscu. Z kolei gniazda elektryczne dobrze umieścić w niezbyt widocznych, ale łatwo dostępnych miejscach, oczywiście w wystarczającej ilości, a nawet z zapasem.
Instalacja elektryczna w kuchniTo pomieszczenie wymaga kilku niezależnych obwodów oświetleniowych, aby ułatwić odpowiednie rozmieszczenie źródła światła. Podstawę stanowi oświetlenie sufitowe, a jeżeli kuchnia jest połączona z jadalnią, to potrzeba dwóch punktów oświetleniowych na suficie, jednego nad stołem, a drugiego w centralnym punkcie pomieszczenia. Coraz częściej stosuje się oświetlenie kierunkowe zainstalowane w suficie podwieszanym lub na ścianie. Z kolei gniazda elektryczne muszą znajdować się przy blatach kuchennych, aby umożliwić bezproblemowe podłączenie małych sprzętów AGD. Jeżeli chodzi o urządzenia elektryczne takie jak piekarnik, płyta indukcyjna, zasilanie lodówki, zasilenia pralki czy zmywarkę, to najlepiej ulokować gniazda o dużej mocy za szafkami. W przypadku wyspy kuchennej z okapem niezbędne będzie poprowadzenie kabli po podłodze i suficie oraz ich zamaskowanie.
Instalacja elektryczna w łazienceW łazience zazwyczaj potrzebne jest zarówno oświetlenie górne, jak i kierunkowe źródła światła. Specyfika tego miejsca wymaga wyjątkowej troski w projektowaniu, aby maksymalnie ominąć wannę bądź prysznic oraz zagwarantować bezpieczeństwo dla domowników. Niezbędne są grube kable, zwłaszcza w przypadku przewodów YDYp 3×2,5mm2, aby nadmiernie nie obciążać instalacji elektrycznych. Wszystkie wyjścia gniazd muszą być bryzgoszczelne, a więc odporne na zachlapanie wodą. Wyróżniają się charakterystycznymi klapkami.
Instalacje elektryczne w gabinecieTutaj nie powinno być większych problemów. Podstawą jest oświetlenie sufitowe oraz źródła światła padające na strefę roboczą. Przy niej też powinny znaleźć się gniazda zasilające. Nie wolno też zapomnieć o okablowaniu internetowym w kontekście łatwego dostępu do routera.
Instalacje elektryczne w sypialniKwestią najważniejszą jest swobodny dostęp do gniazd elektrycznych, więc należy je rozlokować po obu stronach łóżka, aby nie było żadnych problemów z podłączeniem lampki nocnej czy też wygodnym ładowaniem telefonu. Oświetlenie ścienne musi znajdować się za wezgłowiem łózka, aby nie oślepiać domowników.

Instalacja elektryczna zabezpieczenia

Zabezpieczenie instalacji elektrycznej
Zabezpieczenie instalacji elektrycznej

Kwestia bezpiecznego użytkowania w przypadku instalacji elektrycznej w domu jest szczególnie istotna. W nowych instalacjach elektrycznych musi być uziemienie, którego głównym elementem jest uziom chroniący np. przed pojawieniem się napięcia na obudowie metalowej jakiegoś urządzenia elektrycznego.

Gniazda powinny mieć styk ochronny, tzw. bolec połączony przewodem ochronnym z uziomem.

Uziom instalacji domowej wykorzystuje się również w instalacji odgromowej.

Warto wspomnieć o jeszcze jednej formie zabezpieczenia – instalacja elektryczna może mieć połączenia wyrównawcze stosowane do zmniejszenia napięć dotykowych, np. w wyniku zwarcia.

Tradycyjne bezpieczniki zostały obecnie zastąpione przez wyłączniki nadmiaroroprądowe chroniące przed przeciążeniem obwodów i odcinające zasilanie w przypadku zwarcia. Są łatwe w obsłudze, ponieważ wystarczy przesunąć niewielką dźwignię.

Z kolei wyłączniki różnicowoprądowe wyłączają zasilanie w razie upływu prądu w chronionym obwodzie. Upływ prądu zdarza się przy uszkodzeniach urządzeń nim zasilanych.

Przynajmniej raz w miesiącu warto sprawdzić czy wyłączniki różnicowoprądowe działają poprawnie.

Elementem zabezpieczającym są również ograniczniki przepięć chroniące urządzenia domowe, zwłaszcza sprzęt elektroniczny, przed uszkodzeniem w wyniku przepływu za dużych prądów będących następstwem uderzenia pioruna bądź przepięć wewnątrz sieci.

Przewody elektryczne w instalacji elektrycznej

Oznaczenie przewodów elektrycznych
Przewody elektryczne i ich oznaczenie

Konkretne kolory przewodów elektrycznych mają duże znaczenie.

Jeżeli elektryk lub inna osoba z odpowiednimi uprawnieniami zmienia przeznaczenie żyły przewodu, to ich końce muszą zostać oznaczone taśmą izolacyjną odpowiedniego koloru.

W instalacjach elektrycznych napięcia przemiennego mamy do czynienia z trzema rodzajami przewodów.

Przewód fazowyOznaczenie L na schematach. Najczęściej ma kolor brązowy lub czarny. Tego typu kable są bezpośrednio połączone z cewką transformatora. Zazwyczaj doprowadzane są do zacisków z lewej strony gniazda. Warto pamiętać, że dotykając ręką drut przewodu fazowego ryzykujemy porażeniem prądem elektrycznym o napięciu 230 V, co stanowi poważne zagrożenie nie tylko dla zdrowia, ale także życia. Nie wolno zapominać o wyłączeniu wyłącznika nadprądowego bądź bezpiecznika, gdyż tylko wtedy możemy bezpiecznie zbliżyć się do przewodu fazowego.
Przewód neutralnyOznaczenie N. Żyły neutralne mają kolor niebieski i są doprowadzone do zacisków z prawej strony gniazda. Podobnie jak przewód fazowy, tak i przewód neutralny jest niezbędny, aby każde urządzenie elektryczne funkcjonowało w pełni poprawnie. Jednak pozostaje połączony z punktem neutralnym transformatora oraz uziemiony, więc napięcie elektryczne powinno wynosić 0 V, o ile oczywiście wszystko zostało wykonane zgodnie z obowiązującymi normami.
Przewód ochronnyOznaczenie PE. Tego typu przewód łączy się ze stykiem ochronnym gniazda, czyli bolcem i ma kolor żółto-zielony. Jego zadaniem będzie ochrona człowieka przed porażeniem prądem elektrycznym. Przewód ochronny zazwyczaj połączony jest z ziemią na drucie bądź bednarce zakopanej w ziemi, ewentualnie bywa połączony z przewodem neutralnym w rozdzielnicy bezpiecznikowej. Jednocześnie ma połączenie w wewnętrznej stronie urządzenia z elementami będącymi w zasięgu ręki, np. obudową metalową. W przypadku jakiejkolwiek awarii, kiedy przewód fazowy dotknie obudowy, to właśnie w żyle PE zacznie płynąć prąd do ziemi, po linii najmniejszego oporu. Jeżeli przewód ochronny nie zostanie podpięty, to linię najmniejszego oporu będzie stanowić człowiek, który dotknie obudowy.

Prawidłowe oznakowanie wszystkich przewodów ma znaczenie nie tylko ze względu na poprawne funkcjonowanie urządzeń podłączonych do sieci, ale przede wszystkim z uwagi na bezpieczeństwo ich użytkowania.

Pomylenie niektórych żył w instalacji elektrycznej w domu grozi naprawdę ciężkim porażeniem.

Jak widać, podłączenie instalacji w domach jednorodzinnych wymaga naprawdę bardzo wnikliwego przemyślenia i sporządzenia niezwykle dokładnego planu, aby spełniała zarówno funkcje praktyczne, jak i zapewniała bezpieczeństwo domownikom.

Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym krok po kroku

instalacja elektryczna w domu krok po kroku
Planowanie instalacji elektrycznej w domu jednorodzinnym krok po kroku

Podstawą prawidłowego wykonania instalacji elektrycznej w domu jest dobrze przygotowany schemat instalacji, który musi uwzględniać liczbę odbiorników prądu, ich dokładne rozmieszczenie oraz specyfikę montażu przewodów.

Warto mieć na uwadze, żeby nie dokonywać samodzielnych modyfikacji projektu instalacji elektrycznej, a montować instalację elektryczną w domu jednorodzinnym dokładnie tak jak przewiduje projekt instalacji i zgodnie z założeniami projektanta.

Ponadto nawet samodzielne wykonanie instalacji elektrycznej w domu w sposób całkowicie bezpieczny nie zwalnia z obowiązku odebrania pracy przez fachowca z odpowiednimi uprawnieniami.

Nie jest to jednak polecana forma, ponieważ oszczędności są stosunkowo niewielkie, a ilość pracy ogromna. Jest to też niezwykle odpowiedzialna praca i nie ma mowy o fuszerce.

Chodzi nie tylko o niesprawnie działające w budownictwie mieszkaniowym instalacje elektryczne, ale przede wszystkim o bezpieczeństwo domowników.

  1. Obliczenie zapotrzebowania na moc elektryczną w domu. Jest to w zasadzie kluczowy aspekt, który wpływa na wykonanie w pełni bezpiecznej, a zarazem bardzo komfortowej w użytkowaniu instalacji elektrycznej. Aby tego dokonać, należy policzyć ilość domowników oraz sprzętów RTV i AGD, a także uwzględnić specyfikę zasilania danego budynku. Praktyka pokazuje, że już wtedy warto rozplanować lokalizację wszystkich urządzeń, co pomoże w optymalnym rozmieszczeniu gniazd elektrycznych. W obliczeniach nie powinno się pomijać przyłączeń znajdujących się poza domem. Chodzi tutaj o automatyczne bramy wjazdowe wymagające ziemnych kabli trójżyłowych. Ponadto będzie to oświetlenie wjazdu i ogrodu. W tym przypadku musi ona zostać ułożona na głębokości ok. 60 cm w warstwie przepuszczalnego piasku. Przewody zasilające dobrze ochronić niebieską folią, aby uniknąć przypadkowego uszkodzenia. Należy zastosować przewody dedykowane do instalacji ziemnej. Przyłącza elektrycznego wymaga również domofon i w tym przypadku wystarczą kable teletechniczne ziemne oraz zasilacz domofonu. Przyjmuje się, że dom jednorodzinny potrzebuje przeciętnie 5-10 kW, ale taki ogrzewany prądem już około 15-18 kW. W przypadku decyzji o wyższej mocy należy się liczyć z większym kosztem przyłączenia do sieci energetycznej.
  2. Wybór sposobu układania instalacji i jej wykonanie. Instalacje elektryczne układane pod tynkiem składają się z okrągłych przewodów elektrycznych ukrywanych w karbowanych peszlach. Konieczne będzie wykucie bruzd w ścianie i suficie, które pomieszczą zarówno przewody w peszlach, jak i maskującą warstwę tynku mającą minimum 1 cm. Ten sposób jest dość kosztowny i czasochłonny, ale warty polecenia. W razie awarii kable usuwa instalację elektryczną przewody płaskie ułożone w ścianach, a potem przykryte warstwą tynku. Z kolei natynkową instalację elektryczną stosuje się zazwyczaj w już istniejących budynkach. Nie ma konieczności wykuwania ścian, a przewody znajdują się w specjalnych listwach zlokalizowanych przy podłodze. Instalacje elektroenergetyczne przeprowadzone w podłodze są bardzo praktycznym rozwiązaniem i coraz chętniej stosowanym w nowych domach. Przewody są chronione przez peszle. Warto poświęcić czas na wyjątkowo precyzyjne zaprojektowanie i wykonanie instalacji elektrycznej, ponieważ trudno byłoby usuwać błędy po wykończeniu podłogi. Dobrym rozwiązaniem jest wykorzystanie miedzianych przewodów, najczęściej o przekroju 2,5 i 4 mm2, przez które przepływa prąd o natężeniu 20 i 25 A. Zawsze układa się je w odpowiedniej odległości od krawędzi drzwi i okien. Można pionowo lub poziomo, ale nigdy po skosie. Zasilające przewody prowadzi się od gniazda do gniazda w jednym pomieszczeniu i najbardziej optymalny jest układ pierścieniowy tworzący zamkniętą pętlę. W razie przerwania uszkodzenia przewodu w jednym miejscu nie dojdzie do odcięcia prądu w gniazdach. Z kolei w większych pomieszczeniach lepiej zastosować dwa obwody. Wyłączenie jednego nie spowoduje wyłączenia wszystkich urządzeń. Przewody łączy się w puszkach instalacyjnych. Należy zwrócić uwagę na to, aby nie pokrywać puszek tynkiem. Kiedy dojdzie do awarii będzie je łatwiej znaleźć. Przewody łączy się za pomocą specjalnych złączek i nie należy tego robić poprzez skręcanie żył. Ze względów bezpieczeństwa nie układa się przewodów poniżej rur wodociągowych i kanalizacyjnych. Odległość od przewodów gazowych wynosi przynajmniej 10 cm. Nie ma też instalacji elektrycznej w domu jednorodzinnym bez licznika zamontowanego w skrzynce licznikowej. Wskazania licznika stanowią podstawę do obliczania należności za zużycie energii elektrycznej. Natomiast bezpośrednio za licznikiem znajduje się rozdzielnica, a więc tablica z bezpiecznikami chroniącymi instalację elektryczną, jak i domowników.
  3. Zabezpieczenia całej instalacji elektrycznej w domu. Niezwykle istotny będzie dobór zabezpieczeń, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Nowe instalacje elektryczne w domu jednorodzinnym wymagają uziemienia poprzez uziom uniemożliwiający pojawienie się napięcia, na przykład na metalowych obudowach sprzętów AGD. Przy zakupie gniazd elektrycznych należy zwrócić uwagę, aby miały ochronny styk, czyli bolec, połączony z uziomem przewodem ochronnym. Zmieniły się bardzo bezpieczniki, a tradycyjne zostały zastąpione nowoczesnymi wyłącznikami nadmiaroroprądowymi, które niezwykle skutecznie chronią przewody przed przeciążeniem, a zarazem odcinają zasilanie gniazd wewnątrz budynku w razie wystąpienia zwarcia. Z kolei wyłączniki różnicowoprądowe chronią przed porażeniem prądem. Warto także stosować ograniczniki przepięć, które ochronią sprzęt elektroniczny przed uszkodzeniem w przypadku pojawienia się przepięć bądź za dużego przepływu elektryczności spowodowanego uderzeniem pioruna. Ważnym elementem bezpieczeństwa użytkowania instalacji elektrycznej w domu jest także transformator obniżający odpowiednio napięcie dopływającego prądu do opraw specjalnych.
  4. Instalacje elektryczne a pomiary. Jest to konieczny element przy układaniu instalacji elektrycznej w domu. Pomiary należy wykonać bezpośrednio po ułożeniu instalacji w domu, zanim zostanie instalację elektryczną odda się do użytku i zostanie podpisany protokół odbioru instalacji elektrycznej. Chodzi zwłaszcza o pomiar rezystancji uziemień, instalacji elektrycznej w puszkach, a także kontrolę pętli zwarcia.
9 komentarz(e/y)
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
trzasqa

Wow, jaki obszerny i pomocny artykuł! Oby tylko więcej tego typu artykułów. Nawet nie wiesz, jak bardzo mi pomógł.

Agata

Witam bardzo dobry artykuł.Nawet dla mnie absolutnego Laika szukającego wiedzy przed wymianą Instalacji w Budynku wielorodzinnym.Fachowe nazewnictwo.Nakierowanie na istotne elementy wymiany dla szukanej przebudowy.Swietne przygotowanie do rozmowy z Firmą elektryczna.Dziekuje pozdrawiam

Nastka

fajnie ze sie pisze na tak wazne tematy. bylam laikiem przyznma ale wlasnie zaczelam odwiedzac rozne miejsca w siecie i szukac info czlowiek uczy się przez cale zycie

Marcin

Zwiększałem moc przyłączeniowa pod pompę ciepła i fotowoltaikę. Decyzja wydana a dzisiaj się dowiedziałem że mogę czekać do 2023 roku żeby mi podłączyli siłę. 48 tys wyrzucone w błoto takie rzeczy tylko w Polsce . Zachęcamy do zielonej energii a kłody będziemy ci rzucać pod nogi. Co to za kraj?

Kasia

fajny artykul ale jedno pytanie czy potrzebuje projektu na instalacje od skrzynki elektrowni do rozdzielni w domu,bo nigdzie nie moge znalesc odpowiedzi na to pytanie

Małgorzata

Bardzo pomocny artykuł. Chciałam zapytać kiedy można korzystać z prądu, czy jak instalacja zakończona i wtedy już ? Czy dopiero po odebraniu domu i zamieszkaniu?

Dariusz

Witam.
Czy do przyłącza moge użyć kabel NYM 5X16 W OSLONIE ?

Andrzj

Wiesz co to 1kW ? Może chodziło Ci o 1kV no to by się zgadzało..

Andrzj2
Odpowiedź do  Andrzj

Drogi Andrzj może chodziło Ci o Andrzej no to by się zgadzało…