Page 51 - Biologia, Biologia na czasie, podręcznik, klasa 2, zakres rozszerzony
P. 51

Cykl rozwojowy wiśni ptasiej



          W cyklu rozwojowym okrytozalążkowych dominuje sporofit, który
          u wiśni ptasiej (Prunus avium), zwanej potocznie czereśnią, ma
          postać drzewa o wysokości ok. 20 m. Zredukowane gametofity –
          woreczek zalążkowy oraz ziarno pyłku – rozwijają się  w obrębie
          sporofitu.

                                            6
                                łagiewka pyłkowa
                                                           7
                                                                    Ziarna pyłku wiśni ptasiej.
                                                      zapłodnienie
                                     5
                                                                         8
                                       zapylenie
                      gametofit              gametofit                     owoc
                      męski (1n)             żeński (1n)                   z nasieniem
                             4a            4b

                                                                        młody
                 mikrospora (1n)         makrospory (1n)                sporofit
                                                                        (2n)
                        3a            3b                             9

                         mejoza  mejoza
                                                                    dojrzały
                                                                    sporofit
                                     zalążek                        (2n)
                                                                  10
                     2a             2b    słupek


           pręcik z woreczka-
           mi pyłkowymi                                       kwiat
                                                       1


           1    Obupłciowe kwiaty zawierają pręciki oraz słupek.  6    Ziarno pyłku wytwarza łagiewkę pyłkową,
          2a     Wewnątrz woreczków pyłkowych wyodrębniają   transportującą do zalążni dwie komórki
             się komórki macierzyste mikrospor.        plemnikowe.
          2b     W ośrodku zalążka wyodrębnia się komórka   7    Zachodzi podwójne zapłodnienie, które nie
             macierzysta makrospor.                    wymaga obecności wody. Jedna z komórek
          3a     Z każdej komórki macierzystej mikrospor   plemnikowych zapładnia komórkę jajową,
                                                       w wyniku czego powstaje zygota, a następnie
             powstają cztery mikrospory.               zarodek (2n). Druga zapładnia komórkę
          3b     Z komórki macierzystej makrospor powstają   centralną – powstaje bielmo (3n).
             cztery makrospory. Jedna z nich rozwija się   8    Po zapłodnieniu zalążek przekształca się
             dalej.                                    w nasienie. Jednocześnie opadają płatki
          4a     Z mikrospory rozwija się gametofit męski –    korony, a zalążnia rozrasta się i przekształca
             ziarno pyłku.                             w ścianę owocu – owocnię.
          4b     Z makrospory rozwija się gametofit żeński –    9    W sprzyjających warunkach nasiona kiełkują
             woreczek zalążkowy.                       i wyrasta z nich młoda roślina – sporofit.
           5    Dojrzały woreczek pyłkowy pęka, a ziarna pyłku   10    Sporofit po osiągnięciu dojrzałości zakwita; 
             zostają przeniesione przez owady na znamię   rozpoczyna się kolejny cykl rozwojowy.
             słupka – zachodzi zapylenie.
                                                                                          165
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56