Spis treści:

Waran z Komodo – charakterystyka

Warana z Komodo nie da się pomylić z żadnym innym zwierzęciem. To największy żyjący gatunek jaszczurki, dorastający do imponującej długości 3,5 metrów i ważący do 100 kg. Spotykając na wyspach w południowo-wschodniej części Indonezji wielki, poruszający się głaz jest spora szansa, że to właśnie waran z Komodo. Charakterystyka gatunku obejmuje również przebijające się akcenty niebieskiego, pomarańczowego i szarości przez prawie jednolitą, ziemną barwę skóry. 

Choć z daleka mogą wydawać się mało wyraziste, to obserwując z bliska warana, można zauważyć wiele intrygujących szczegółów. Ich języki są żółte i rozwidlone na końcu, a na kończynach widoczne są długie pazury. Skóra jest pokryta drobnymi guzkami, które tworzą wzór przypominający siatkę. Każde uwypuklenie znajduje się na ledwo zauważalnym rombie na skórze. Ze względu na swój niezwykły wygląd, waran zyskał przydomek „smoka z Komodo”. 

Przeczytaj również: Ptak, który wygląda jak smok z „Gry o tron”. Zachwyca nie tylko wyglądem

Waran z Komodo – wstępowanie

Największą żyjącą jaszczurkę w naturalnym środowisku można spotkać na pięciu wyspach leżących w południowo-wschodniej Indonezji: Komodo, Rinca, Nusa Kode, Gili Motang oraz największej – Flores. Cztery pierwsze tereny przynależą do Parku Narodowego Komodo, który utworzony został w 1980 roku – właśnie w celu ochrony niezwykłej jaszczurki. To właśnie tam żyje najwięcej przedstawicieli gatunku, a sam park należy do nowej listy siedmiu cudów świata.  

Projekt bez nazwy - 2023-06-14T151035.523
Nie warto ryzykować i próbować robić zdjęć smokom z Komodo .../123RF/PICSEL

To jednak nie Indonezja jest pierwotnym krajem, z którego pochodzi waran z Komodo. Występowanie przed około 900 tys. laty niezwykłego gada na terenie Australii, potwierdzają badania nad odnalezionymi tam kośćmi. Prawdopodobnie jaszczur wyewoluował z mniejszych przodków i rozprzestrzenił się na zachód – do wysp indonezyjskich. 

Przeczytaj również: Niebezpieczny wulkan w Trynidadzie. Wyrzuca z siebie błoto

Ile lat żyje waran z Komodo?

Choć szacuje się, że ogromna jaszczurka zamieszkuje Ziemię już od ponad miliona lat, to współcześnie niewiele osobników żyje na wolności. Według aktualnych informacji jest ich zaledwie około 4 tys. Niewielka liczba osobników nie przeszkadza jednak waranom w rozrodzie. Samice, prawdopodobnie przez brak samców, wykształciły umiejętność rozmnażania się partenogenetycznie. Mają zdolność do rozwoju zarodka z komórki jajowej, bez udziału plemnika. Samice składają jaja, przypominające balony z wodą w głębokich jaskiniach.  Świeżo wyklute jaszczurki mają zaledwie 40 cm długości. 

Projekt bez nazwy - 2023-06-14T154147.149
Czy warany są zagrożeniem dla ludzi?/123RF/PICSEL

Na wolności wielkie gady dożywają aż do 50 lat. Niestety, odpowiedź na pytanie ile lat żyje waran z Komodo w niewoli, nie jest już tak optymistyczna. Zwierzęta są trudne w utrzymaniu i niewiele osób jest w stanie zapewnić im odpowiednie warunki. Żywotność wielkiej jaszczurki poza naturalnym środowiskiem spada do zaledwie kilku lat. Z pewnością najlepszym rozwiązaniem jest dla nich spokojne i samotne bytowanie na wyspie Komodo.

Przeczytaj również: Niezwykła wyspa, na której żyli hobbici. Skąd się wzięły „niziołki” na Flores?

Czy waran z Komodo może zaatakować człowieka?

Wielki gad nieraz atakuje zwierzęta większe od siebie. Smok z Komodo za pomocą swojego ogona może powalić jelenia, a siła jego uderzenia sięga nawet do dwóch ton. Ofiara następnie jest rozrywana i  pożerana bez gryzienia – w kawałkach. Choć waran z Komodo nie postrzega człowieka jako główne źródło pożywienia, to niestety zanotowano przypadki ataków. 

W 1974 roku na wyspie zwierzę zaatakowało Rudolfa von Redinga, który w wyniku spotkania z drapieżnikiem zmarł. Jest to najczęściej wspominany atak, lecz nie jedyny. Turyści przybywający na wyspę nieraz ignorują ostrzeżenia dotyczące spotkania ze smokiem z Komodo. Chcą sobie zrobić zdjęcie ze zwierzęciem, pogłaskać je lub nakarmić. Warany z Komodo mają jednak doskonały słuch i wzrok – intruza zbliżającego się w ich kierunku wypatrzą nawet z odległości 300 m. A zdecydowanie nie są chętne do zapoznania się z człowiekiem. 

Przeczytaj również: Diabelski most niedaleko polskiej granicy. Niezwykła konstrukcja zapiera dech w piersiach

Jak poluje waran z Komodo? 

Nie tylko ze względu na swój wygląd te wielkie gady nazywane są smokami z Komodo. Ich masywny, przypominający kamień wizerunek nie powinien nikogo zmylić – to bardzo niebezpieczne zwierzęta. Żywią się głównie niewielkimi ssakami, które w starciu z gadem nie mają żadnych szans. Jak poluje waran z Komodo? Błyskawicznie i z zaskoczenia. Po dopadnięciu ofiary rozrywa ją szczękami i pazurami. Nawet jeśli nieszczęśnikowi uda się wyzwolić i uciec, nie ma zbyt dużych szans na przeżycie.

Projekt bez nazwy - 2023-06-14T153603.880
Warany walczące o dominację//123RF/PICSEL

Szczęki smoka z Komodo są siedliskiem często chorobotwórczych drobnoustrojów. Głównym powodem ich rozwoju jest padlinożerny sposób odżywiania gada. Nie jest to jednak jedyna przyczyna śmierci ugryzionych ofiar smoka. W ślinie zwierzęcia znajdują się toksyczne związki, takie same jak w jadzie tajpana – uznawanego za jednego z najbardziej toksycznych gatunków węży. 

Waran z Komodo ma nie tylko bardzo groźny wygląd – jest także niezwykle niebezpiecznym gatunkiem. Choć człowiek nie jest jego źródłem pożywienia, może zdarzyć się, że ten wielki gad zaatakuje. Będąc zatem na wczasach w regionach, które zamieszkuje, lepiej jest odpuścić sobie zbliżanie się do niego, robienie zdjęć czy karmienie.

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z biologii znajdziesz tutaj:

Biologia. Klasa 1. Podręcznik. Zakres rozszerzony – rozwiązania i odpowiedzi

Biologia. Klasa 2. Podręcznik. Zakres rozszerzony - rozwiązania i odpowiedzi

Biologia. Klasa 3. Podręcznik. Zakres rozszerzony – rozwiązania i odpowiedzi